Μέσα σε χρονικό διάστημα των τριών ετών, 1991-1993, η οργάνωση του Ελληνισμού της Αλβανίας, η ΟΜΟΝΟΙΑ μπήκε στην καρδιά του κάθε ελληνικής καταγωγής πολίτη, σε όλη τη χώρα. Αναβαθμίστηκε το όνομά της, την αναγνώρισαν παντού, από τις πρώτες νίκες της τόσο στις κοινοβουλευτικές, άλλο τόσο και στις τοπικές εκλογές, από τον αγώνα, τις διαμαρτυρίες, τις επαφές εντός κι εκτός χώρας κ. ά..
Αυτό δεν άρεσε στους εθνικιστικούς αλβανικούς κύκλους, και στην ίδια την κυβέρνηση και άμεσα και έμμεσα άρχισε ο αγώνας για την φίμωσή της, για τον εξοστρακισμού του εδώ Ελληνισμού, για φοβία και εγκατάλειψη του χώρου.
Η κατάσταση βάραινε πιο πολύ κατά το έτος 1993, όπου διαπιστώθηκαν πάρα πολλά έκτροπα, βιοπραγίες, ληστείες και εκφοβισμοί. Όλα αυτά θα οδηγούσαν στην μετέπειτα μεγάλη εκστρατεία στις αρχές του 1944 με τη «Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου» και την δίκη παρωδία των Τιράνων, πράξεις που οδήγησαν στην πρώτη μεγάλη φυγή των Βορειοηπειρωτών και το άδειασμα του χώρου.
Σχετικό άρθρο της ομογενειακού τύπου παρουσίαζε την κατάσταση στον βορειοηπειρωτικό χώρο την περίοδο εκείνη, ως εξής:
«Η προαναφερόμενη περίοδος είναι από τις πιο κρίσιμες όσον αφορά την αναγκαστική εγκατάλειψη των εστιών τους από μέρος των Ελλήνων. Ο αριθμός των οικογενειών που εγκατέλειψαν τις εστίες τους αγγίζει τις 5 χιλιάδες. Η φυγή πλήττει κυρίως τις πόλεις, όπου οι ελληνικές οικογένειες είναι κυρίως οικογένειες διανοουμένων και δημοσίων υπαλλήλων. Αυτό συμβαίνει διότι με τις απολύσεις από τις θέσεις εργασίας, καταρρέουν οικονομικά αλλά και διότι αισθάνονται περισσότερο την πίεση και την ανασφάλεια. Φεύγουν, όπως αναφέραμε, δημόσιοι υπάλληλοι, άνθρωποι της τέχνης και των γραμμάτων (17 Έλληνες ζωγράφοι και γλύπτες αριθμούνταν στο Αργυρόκαστρο και απόμειναν μόνο ένας ή δύο) Έφυγαν επίσης το 30 τοις εκατό των δασκάλων, και το 40 - 50 τοις εκατό των άλλων επαγγελμάτων. Έφυγαν ακόμα 25 ιατροί καθώς επίσης το πιο ζωτικό τμήμα κάθε κοινότητας, δηλ., άτομα ηλικίας 20 - 45 χρόνων. Οι Έλληνες που απέμειναν είναι κυρίως παιδιά σχολικής ηλικίας και γέροντες».
Τον Νοέμβριο 1993 φτάνει στα Τίρανα ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Κάρολος Παπούλιας για να επιβεβαιώσει τις υποσχέσεις των Τιράνων για βελτίωση της κατάστασης.
Η κατάσταση παραβίασης των ανθρωπίνων και εθνικών δικαιωμάτων στην Εθνική Ελληνική Κοινότητα, όμως, δεν αλλάζει, παρά την επίσκεψή του.
Μια κατάσταση που συνεχίζει μέχρι τις μέρες μας, με την ανασφάλεια στο χώρο μας, με τις κλοπές και ιδίως με τα πισώπλατα μαχαιρώματα στους ανθρώπους εκείνους που προσπαθούν να προκόψουν και να παραμείνουν εδώ στον τόπο τους, στην γενέτειρά τους.
Με στημένες κατηγορίες οδήγησαν στα κρατητήρια (τώρα περιορισμό κατ' οίκον) ζευγάρι Ελλήνων φαρμακοποιών στην πόλη των Αγίων Σαράντα, (μόνον 3-4 είναι ελληνικής καταγωγής) κατάσχοντάς τους οικιακά αντικείμενα, το αμάξι και το φαρμακείο. Κραυγές αγωνίας της οικογένειας για τις ψευδείς κατηγορίες της αστυνομίας, για την εισβολή στην οικία της χωρίς εισαγγελικό ένταλμα, φωνής αγωνίας για την διεφθαρμένη δικαιοσύνη, φωνή αγωνίας της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας που έμεινε απροστάτευτη και ορφανή!!!
Βαγγέλης Παπαχρήστος /sfeva.gr
