Γεραπετρίτης: Απαραίτητο "να δοθεί μία νέα δυναμική στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων
Με ιδιαίτερη τιμή και χαρά καλωσορίζω στην Αθήνα την Υπουργό Ευρώπης και Εξωτερικών Υποθέσεων της Αλβανίας, κα Elisa Spiropali.
Αγαπητή Elisa,
Γνωριζόμαστε και έχουμε συνεργαστεί στο παρελθόν με τις προηγούμενες ιδιότητές μας. Χαίρομαι ιδιαίτερα που μία από τις πρώτες σου επισκέψεις στο εξωτερικό μετά την ανάληψη των νέων καθηκόντων σου είναι η Ελλάδα, γεγονός, το οποίο καταδεικνύει τη σημασία που αποδίδεις στις σχέσεις καλής γειτονίας.
Η Ελλάδα και η Αλβανία συνδέονται με μακραίωνους δεσμούς φιλίας και συνεργασίας. Αναγνωρίζουμε βεβαίως, ότι έχουμε περάσει και δύσκολες στιγμές και δοκιμασίες.
Ωστόσο, η κοινή μας γεωγραφία, αλλά και η τρέχουσα γεωπολιτική συγκυρία επιβάλλουν να κοιτάξουμε μπροστά. Οφείλουμε να εργαστούμε στενά για τη βελτίωση των σχέσεών μας.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι όπου υπάρχει η βούληση, υπάρχει και ο τρόπος.
Γι' αυτό οφείλουμε να εστιάσουμε σε αυτά που μας ενώνουν προς όφελος της σταθερότητας και της ευημερίας στην περιοχή μας. Και να δούμε οραματικά το μέλλον στις διμερείς μας σχέσεις.
Πράγματι, η γηγενής Ελληνική Εθνική Μειονότητα στην Αλβανία αποτελεί μέχρι σήμερα γέφυρα επικοινωνίας και συνεννόησης και είναι ο αδιατάρακτος συνδετικός κρίκος μεταξύ των δύο λαών.
Όπως επίσης πολύ σημαντική σε αυτή την κατεύθυνση είναι και η συνεισφορά των Αλβανών μεταναστών που ζουν και προκόβουν στην Ελλάδα, έχοντας επιδείξει πολύ σημαντικό βαθμό λειτουργικής ενσωμάτωσης στην ελληνική κοινωνία.
Με την Υπουργό Εξωτερικών της Αλβανίας είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις για θέματα περιφερειακά και διεθνούς ενδιαφέροντος, τη συνεργασία μας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, αλλά και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς και φόρα.
Ένα από τα κύρια θέματα που απασχόλησαν τις σημερινές μας συζητήσεις ήταν η Διεύρυνση, η οποία αναγνωρίζουμε όλοι ότι είναι γεωπολιτική αναγκαιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όπως και στην πρόσφατη συνάντησή μας στη Βιέννη, όπου βρεθήκαμε στο πλαίσιο της Ομάδας Φίλων των Δυτικών Βαλκανίων, υποστήριξα τη σημασία να δοθεί μία νέα δυναμική στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Η Ελλάδα με την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης, υπήρξε πρωτοπόρος στην προώθηση της ιδέας της ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή οικογένεια. 22 χρόνια μετά τη Θεσσαλονίκη, παραμένει η Ελλάδα επισπεύδουσα σε αυτήν την κατεύθυνση. Είμαστε έτοιμοι, με ορίζοντα και την Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το β΄ εξάμηνο του 2027, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για την επιτάχυνση της ευρωπαϊκής πορείας των Δυτικών Βαλκανίων.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή οικογένεια αποτελεί τη μοναδική οδό για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ειρήνης και ασφάλειας σε μια περιοχή με μακρά ιστορία διχασμών και συγκρούσεων.
Θα συμβάλει, επίσης, στην υπέρβαση των κινδύνων που δημιουργούνται από αθέμιτες εξωτερικές επεμβάσεις, όπως επίσης από την αναζωπύρωση στερεοτυπικών αντιλήψεων και παρωχημένου εθνικιστικού και αναθεωρητικού λόγου, στοιχεία τα οποία δεν συμβάλλουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και σχέσεων καλής γειτονίας.
Η Ελλάδα παραμένει συνεπής απέναντι στη διακηρυγμένη θέση της για σύγκλιση των Δυτικών Βαλκανίων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη βάση των ιδίων επιδόσεων και μεταρρυθμίσεων. Χαιρετίζουμε συναφώς την πρόοδο της Αλβανίας, η οποία και οδήγησε φέτος στο άνοιγμα των διαπραγματευτικών κεφαλαίων της προσχώρησης, όπου η Ελλάδα τήρησε μία πραγματικά εποικοδομητική στάση.
Στο πλαίσιο αυτό, αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στην πλήρωση όλων των σχετικών υποχρεώσεων, κυρίως αναφορικά με τα «Θεμελιώδη πεδία», η πρόοδος στα οποία καθορίζει τον συνολικό ρυθμό των διαπραγματεύσεων.
Οφείλεται δε ιδιαίτερη μέριμνα στον σεβασμό στην προστασία και κατοχύρωση των δικαιωμάτων της γηγενούς Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας που αποτελεί μείζονα προτεραιότητα για εμάς, αλλά και συνολικά για την εμπέδωση του κράτους δικαίου.
Ήδη συμφωνήσαμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας στο πλαίσιο της λειτουργίας των κτηματολογίων για την κατά το δυνατόν πιο σύντομη απόδοση τίτλων ιδιοκτησίας και στις περιοχές ενδιαφέροντος της ελληνικής μειονότητας.
Αξιότιμη Υπουργέ,
Στη σημερινή μας συνάντηση συμφωνήσαμε ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ποσοτικής και ουσιαστικής διεύρυνσης μιας ήδη πολυσχιδούς συνεργασίας, ιδίως σε τομείς όπως το εμπόριο, η συνδεσιμότητα, η ενέργεια οι επενδύσεις, η διασυνοριακή συνεργασία, ο τουρισμός, η παιδεία, η εκπαίδευση και ο πολιτισμός.
Εξάλλου, το σύνολο σχεδόν των ζητημάτων που απασχολούν τον σύγχρονο κόσμο και ειδικότερα, οι πολλαπλές προκλήσεις, μεταξύ άλλων στα πεδία της ασφάλειας, της συνδεσιμότητας, της κλιματικής κρίσης ξεπερνούν τα εθνικά όρια και απαιτούν συνεννοήσεις και κοινές δράσεις σε περιφερειακό και ευρύτερο διεθνές επίπεδο – πόσο μάλλον μεταξύ δύο χωρών με μακρά παράδοση στη συνύπαρξη και τη συνεργασία στον κοινό γεωγραφικό μας χώρο.
Αγαπητή κυρία Υπουργέ, σας καλωσορίζω και πάλι στην Αθήνα, σας εύχομαι καλή επιτυχία στα νέα σας καθήκοντα και προσβλέπω σε μία ειλικρινή και ωφέλιμη συνεργασία για το καλό των δύο λαών μας. Καλώς ήρθατε.
-Ε. Σπιροπάλι: Η Ελλάδα θα λειτουργήσει ως ενήλικας σε ένα δωμάτιο για τα Δυτικά Βαλκάνια κατά την προεδρία της ΕΕ
Κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ, το δεύτερο εξάμηνο του 2027, "η Ελλάδα θα λειτουργήσει ως ενήλικας σε ένα δωμάτιο για τα Δυτικά Βαλκάνια", ανέφερε από την πλευρά της η υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας.
"Αναμένουμε από την Ελλάδα να αξιοποιήσει το πολιτικό της βάρος για την προώθηση της ιδέας ενός κοινού ευρωπαϊκού χώρου, όπου η περιοχή μας θα αντιμετωπίζεται ως ενιαίο στρατηγικό σύνορο. Η Ελλάδα ως περιφερειακή οικονομική δύναμη παραμένει ένας στρατηγικός εταίρος".
Η κα Σπιροπάλι έκανε ιδιαίτερη αναφορά στους ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των λαών και τη σχέση τους που είναι "θεμελιωμένη σε ιστορικές, βαθιές, ανθρώπινες, αδιάρρηκτες σχέσεις και αναπτύσσεται πάνω σε γέφυρες κοινών αξιών και συμφερόντων"
Όπως ανέφερε, "η διμερής συνεργασία στηρίζεται σε δύο πυλώνες: το κοινό μας παρόν στο ΝΑΤΟ και το κοινό μας μέλλον στην ΕΕ" και πρόσθεσε πως η αλβανική κυβέρνηση έχει ορίσει ως στρατηγική τη συνεργασία με την Αθήνα.
Εθνικός στόχος της Αλβανίας "είναι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση που συνεπάγεται το κλείσιμο των διαπραγματευτικών κεφαλαίων έως το 2027, μια μεγάλη, αλλά εφικτή πρόκληση", η οποία μάλιστα συμπίμπτει χρονικά με την ελληνική προεδρία της ΕΕ. Εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της Αλβανίας προς την Ελλάδα για τη συνεχή, αδιάληπτη και καθοριστική στήριξή της ως προς αυτή την κατεύθυνση.
Σημείωσε πως η Αλβανία αποτελεί ελκυστικό προορισμό για μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις και τα Τίρανα επιθυμούν να υπερβούν το επίπεδο αυτής της συνεργασίας.
Αύριο, άλλωστε, θα έχει συνάντηση με εκπροσώπους Ελλήνων επιχειρηματιών που θα τους προτείνει να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο συνεργασίας των δύο χωρών.
"Ως εταίροι του ΝΑΤΟ η Αλβανία στηρίζει την νομική άρση κάθε παρωχημένης αναφοράς από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που δεν αντανακλά τις σχέσεις μας και ως σύμμαχοι και ως φίλοι", επεσήμανε και πρόσθεσε πως : "Η Αλβανία παραμένει προσηλωμένη στην επίλυση των ζητημάτων που σχετίζονται με τα σύνορα, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού θαλασσίων ζωνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο της καλής γειτονίας και είμαστε πλήρως ανοιχτοί για εποικοδομητική συνεργασία"
Επεσήμανε πως τα Τίρανα θα εκτιμούσαν ιδιαίτερα τη συνέχιση των τεχνικών διαπραγματεύσεων για τη διμερή συμφωνία κοινωνικής ασφάλισης που αποτελεί σημαντικό βήμα για την προστασία των δικαιωμάτων, για την ίση μεταχείριση των εργαζομένων.
Ευχαρίστηκε τον κ. Γεραπετρίτη για τη δέσμευσή του να διευκολύνει το άνοιγμα τμημάτων διδασκαλίας για την εκμάθησή της αλβανικής γλώσσας και δεσμεύτηκε να γίνει το ίδιο και στην Αλβανία για την ελληνική γλώσσα.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ενημέρωσε ακόμη για την πλήρη μεταρρύθμιση στο ιδιοκτησιακό τομέα που γίνεται χωρίς εθνική διάκριση, ενώ επεσήμανε ότι θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους Έλληνες μειονοτικούς.
Ευχαρίστησε τέλος την Ελλάδα για τη στήριξη για την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, σημειώνοντας ότι το 93% του αλβανικού λαού τη στηρίζει.
