Ο ευπατρίδης και εξαίρετος οικογενειάρχης Δημήτριος Καραδήμας, ένας από τους ελάχιστους εν ζωή μάρτυρες των θηριωδιών, των διωγμών και των διακρίσεων του κομμουνιστικού καθεστώτος του Εμβέρ Χότζα εις βάρος του Ελληνισμού της Βορείου Ηπείρου δεν υπάρχει πια ανάμεσά μας.
Τα ξημερώματα της Κυριακής, 10 Ιανουαρίου 2021, άφησε την τελευταία του πνοή στο Νοσοκομείο «Mount Sinai Quenns», όπου νοσηλευόταν το τελευταίο διάστημα λόγω των περιπλοκών που προκάλεσε στο αναπνευστικό και καρδιαγγειακό σύστημα ο κορωνοϊός.
Η νεκρώσιμη ακολουθία θα λάβει χώρα το πρωί της Τρίτης, 12 Ιανουαρίου 2021, και ώρα 10.00 π.μ. στον ιερό ναό των Αγίων Αικατερίνης και Γεωργίου στην διεύθυνση 22-30 33rd Street, Astoria, NY 11105. Αμέσως μετά θα λάβει χώρα ο ενταφιασμός του στο Κοιμητήριο «Cypress Hills Cemetery» στην διεύθυνση 833 Jamaica Avenue, Brooklyn, NY 11208.
Η κηδεία του αειμνήστου λόγω των περιορισμών για τις συναθροίσεις για την αναχαίτιση της πανδημίας θα λάβει χώρα σε στενό οικογενειακό κύκλο τηρουμένων όλων των μέτρων προστασίας συμπεριλαμβανομένων και των μασκών.
Ο θάνατός του καταλυπεί την σύζυγό του Βασιλική το γένος Σκόπη, τα παιδιά Ελένη Καραδήμα – Παπαγιάννη, Ιωάννη και Βάσω Καραδήμα, Νικόλαο Καραδήμα, τα εγγόνια του Χαράλαμπο Παπαγιάννη (Papajani), Βικτώρια Καραδήμα, Βασιλική Κάτση και Αμαλία Καραδήμα, τους κουνιάδους Σπύρο και Καλλιρόη Σκόπη, Βαγγέλη και Ελένη Σκόπη, Κώστα και Παυλίνα Σκόπη, Σταυρούλα Μπράχου, τα ανίψια, τα ξαδέλφια και τους λοιπούς συγγενείς και φίλους εδώ, στην Ελλάδα και στην Βόρειο Ήπειρο.
Εξορίες, διωγμοί, διακρίσεις
Ο Δημήτριος Καραδήμας γεννήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1932 στην μαρτυρική Γλύνα της Βορείου Ηπείρου και τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένειά του καθώς και η οικογένεια της συζύγου του βίωσαν στο πετσί τους το στυγνό πρόσωπο του κομμουνιστικού καθεστώτος και χωρίς την παραμικρή αμφιβολία μπορούμε να πούμε ότι η ζωή του μπορεί να αποτελέσει ένα τέλειο σενάριο, το οποίο θα ζήλευε ακόμη και το Χόλιγουντ.
Η ιστορία του έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις ιστορίες εκατοντάδων άλλων Βορειοηπειρωτών που ήρθαν στον κόσμο χωρίς ποτέ τους να γνωρίσουν το χάδι του μετανάστη πατέρα τους.
Ο πατέρας του Νικόλαος Καραδήμας ακολούθησε το πεπρωμένο και το 1917 ήρθε για μια καλύτερη τύχη στις ΗΠΑ και εγκαταστάθηκε στο Κονέκτικατ. Το 1931 επέστρεψε στην Γλύνα προκειμένου να παντρευτεί την Αμαλία το γένος επίσης Καραδήμα με την υπόσχεση μόλις τακτοποιηθούν τα χαρτιά τους να έρθει εδώ και η σύζυγός του. Λίγους μήνες μετά την αναχώρησή του για την Αμερική και συγκεκριμένα στις 9 Σεπτεμβρίου 1932 η Αμαλία έφερε στον κόσμο το Δημήτριο, χωρίς ποτέ της να συνειδητοποιήσει τον Γολγοθά που θα ανέβαιναν τόσο οι ίδιοι, όσο και ο σύζυγός της στην Αμερική.
Ο Νικόλαος Καραδήμας υπηρέτησε στον αμερικανικό στρατό, ήταν βετεράνος και ήλπιζε ότι οι περγαμηνές του θα έπαιζαν καταλυτικό ρόλο στην επίσπευση των διαδικασιών για την έλευση της συζύγου και του γιου του στην Αμερική.
Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και η εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Αλβανία σε συνδυασμό με το κλείσιμο των συνόρων της χώρας με τον ελεύθερο κόσμο άλλαξαν τα δεδομένα. Ο Νικόλαος ζούσε με την ελπίδα πως δεν θα αργήσει η ημέρα που θα εκπληρωθούν οι κοινοί πόθοι του, της Αμαλίας και του μικρού Δημήτρη.
Πήγε αρκετές φορές στην Αθήνα, αλλά η Πρεσβεία των ΗΠΑ δεν του επέτρεψε να μεταβείς στην Βόρειο Ήπειρο, λόγω των κινδύνων για την ίδια την ζωή του. Και δεν αρκούνταν μόνο με την Αθήνα, αλλά μετέβαινε στο Αργυροχώρι και τα άλλα μεθοριακά χωριά για να αντικρύσει έστω και εκ του μακρόθεν την μαρτυρική Γλύνα, την οποία το 1943 πυρπόλησαν οι γερμανομπαλίστες. Και δεν αρκέστηκαν μόνο με αυτό, αλλά συνέλαβαν τους 25 άνδρες και παιδιά που βρέθηκαν μπροστά τους και τους οδήγησαν στον πρώτο λάκκο μετά την Βραχογοραντζή, τους εκτέλεσαν και ενταφιάστηκαν σε ομαδικό τάφο.
Ο Νικόλαος είχε μάθει για το ολοκαύτωμα της Γλύνας και προσεύχονταν η Αμαλία και ο Δημήτριος να είναι καλά και να αντέξουν μέχρι να έρθει η ώρα της λύτρωσης.
Αντί της λύτρωσης το κομμουνιστικό καθεστώς το 1952 οδήγησε την Αμαλία και τον Δημήτριο Καραδήμα στην εξορία και συγκεκριμένα στο Στίλας της Λιούσνιας, στερούμενοι κάθε δυνατότητα επικοινωνίας με το χωριό και το πιο σημαντικό με τον σύζυγο και πατέρα στην Αμερική.
Τον Απρίλιο του 1963 ο Δημήτριος έλαβε ολιγοήμερη άδεια για να επιστρέψει στο χωριό για να παντρευτεί την Βασιλική το γένος Σκόπη. Η Βασιλική ήταν κόρη του Νικολάου Σκόπη που είχε συλληφθεί και καταδικαστεί δύο φορές από το σταλινικό καθεστώς με την κατηγορία του πράκτορα των Ελλήνων και ο οποίος άφησε τα κόκκαλά του στα κάτεργα και τα ανήλια.
Και σαν μην τους ικανοποιούσε ο θάνατός τους κράτησαν φυλακισμένα τα οστά του και μόνο μετά την κατάρρευση του καθεστώτος η οικογένειά του κατάφερε να πάρει τα οστά του και να τα ενταφιάσει στο Κοιμητήριο της Γλύνας, το οποίο βρίσκεται σε έναν λοφίσκο και αντικρύζει τον κάμπο της Δρόπολης και τα γραφικά χωριά του.
Ο Δημήτριος και η Βασιλική μετά τον γάμο τους επέστρεψαν στην εξορία όπου έζησαν για μια περίπου δεκαετία. Εκεί υπό τις αντίξοες συνθήκες έφεραν στον κόσμο και μεγάλωσαν τα τρία τους παιδιά, την Ελένη, τον Ιωάννη και τον Νικόλαο και τα γαλούχησαν με τις καλύτερες αρετές της φυλής μας.
Το 1973 οι αρχές τους επέτρεψαν να επιστρέψουν στο χωριό τους, αλλά το σπίτι τους το είχαν κατασχέσει οι αρχές και το είχαν μετατρέψει σε βρεφονηπιακό σταθμό.
Η πενταμελής οικογένεια μην έχοντας άλλη επιλογή διέμεινε στην καλύβα της αδελφής της Ανθούλα και του Γιώργου Τσέτσου με την ελπίδα ότι θα χτίσουν το δικό τους σπίτι. Η ανέχεια και ανεπάρκεια των οικοδομικών υλικών καθυστέρησε την εκπλήρωση του όνειρού τους.
Μετά από τέσσερα περίπου χρόνια η οικογένεια μπήκε στο σπίτι τους και έκαναν όνειρα να επιστρέψει ο σύζυγός και πατέρας και να περάσουν μαζί το υπόλοιπο της ζωής τους.
Το 1981 ο Νικόλαος κατάφερε να λάβει άδεια από τις αλβανικές αρχές και επισκέφθηκε την Γλύνα, όπου γνώρισε τον γιο του, τη νύφη του και τα εγγόνια του.
Ο 80χρονος πατέρας επέστρεψε στο Κονέκτικατ φορά προκειμένου να ετοιμαστεί για τον επαναπατρισμό του.
Το 1982 επέστρεψε στην Γλύνα ευελπιστώντας πως δεν θα αργήσει η ώρα που θα ανοίξουν οι πύλες της ελευθερίας και στην μαρτυρική του οικογένεια. Τα δεδομένα άλλαξαν και μετά από τρεις περίπου μήνες ο Νικόλαος άφησε την τελευταία του πνοή στην γενέθλια γη του.
Οι στερήσεις και οι διακρίσεις δεν σταμάτησαν ούτε μια στιγμή και ο Δημήτριος και η Βασιλική προσεύχονταν να μην αργήσει η μέρα που θα καταρρεύσουν τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα και θα απολαύσουν τον ήλιο της ελευθερίας στην Ελλάδα.
Τον Ιανουάριο του 1991, την ώρα που κατέρρεε σαν χάρτινος πύργος το σιδηρούν παραπέτασμα ο Δημήτριος Καραδήμας πήρε τα παιδιά του, πέρασε τα ηλεκτροφόρα σύρματα και μετά από μερικές μέρες έφτασε στην Αθήνα.
Μετέβη στην Αμερικανική Πρεσβεία και την ίδια ημέρα έλαβε το αμερικανικό διαβατήριο, διότι ο πατέρας του είχε πολιτογραφηθεί πολύ πριν την γέννησή του και γεύτηκε για πρώτη φορά τις τιμές που απέδιδαν στον βετεράνο πατέρα του.
Στις 3 Αυγούστου 1991 η οικογένεια Καραδήμα ήρθε για μια καλύτερη τύχη στη Νέα Υόρκη και εγκαταστάθηκε στην ελληνοκρατούμενη Αστόρια. Συνδέθηκαν με τον ιστορικό Σύλλογο Βορειοηπειρωτών «Πύρρος» και το Ηπειρώτικο Σπίτι στην Αστόρια έγινε το δεύτερο τους σπίτι.
Ο Δημήτριος έκανε διάφορες δουλειές μέχρι και την συνταξιοδότησή του, ενώ η Βασιλική εργάστηκε για δώδεκα συναπτά έτη μέχρι και την συνταξιοδότησή της στο πάλαι ποτέ «Eagle Factory» στο Λονγκ Άϊλαντ Σίτι του Κουίνς
Με τις οικονομίες τους και με την βοήθεια των παιδιών τους κατάφεραν να αγοράσουν το δικό τους σπίτι στην Αστόρια όπου στέγασαν τις οικογένειές τους και τα όνειρά τους.
Ο Δημήτριος και η Βασιλική Καραδήμα δεν ξέχασαν την γενέτειρα και σε τακτά διαστήματα επισκέπτονταν τον μαρτυρικό τόπο μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια τους.
Οι «Αναμνήσεις» εκφράζουν τα ειλικρινή και εγκάρδια συλλυπητήρια στην οικογένειά του και στους λοιπούς συγγενείς.
Αιωνία του η μνήμη.
Πηγη: anamniseis.net / Δημήτρης Τσάκας
