Η απάντηση για τα Δυτικά Βαλκάνια είναι μια «αξιόπιστη ενταξιακή διαδικασία», τόνισε ο Μίροσλαβ Λάιτσακ (Miroslav Lajčák), ειδικός εκπρόσωπος της ΕΕ για τον Διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας και τα Δυτικά Βαλκάνια, μιλώντας στην ενότητα, με θέμα «Γεωπολιτικός ανταγωνισμός στα Βαλκάνια: Πώς μπορεί η Νοτιοανατολική Ευρώπη να παραμείνει αγκυροβολημένη στη Δύση;», του συνεδρίου East Med & Southeast Europe, που διοργανώνει το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, σήμερα, στις Βρυξέλλες.
Η γεωπολιτική κατάσταση άλλαξε δραματικά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τα Βαλκάνια επηρεάστηκαν από αυτή την κατάσταση, ανέφερε ο κ. Λάιτσακ, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στο 2021 ως μια χρονιά αφύπνισης σε σχέση με τον τρόπο που η ΕΕ αντιμετώπιζε ως τότε την περιοχή των Βαλκανίων. Ήταν τότε που με την πρωτοβουλία συνεργασίας που ανέλαβαν ορισμένες χώρες της περιοχής, η ΕΕ, σύμφωνα με τον ίδιο, έλαβε μια ισχυρή κλήση αφύπνισης (wake up call).Σύμφωνα με τον ειδικό εκπρόσωπο της ΕΕ για τον Διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας και τα Δυτικά Βαλκάνια, έκτοτε η ΕΕ δείχνει να έχει ανανεώσει τη δέσμευσή της στην περιοχή και την ευρωπαϊκή της προοπτική, με τη διοργάνωση συνόδων και συναντήσεων, αλλά, όπως τόνισε, η ένδειξη αυτή καλής θέλησης δεν μετουσιώθηκε σε απτά αποτελέσματα.
«Η διεύρυνση είναι μια πολιτική διαδικασία και όχι μια τεχνική άσκηση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Λάιτσακ, σύμφωνα με τον οποίο η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έφερε ένα νέο momentum για τα Δυτικά Βαλκάνια, το οποίο θα πρέπει να αξιοποιηθεί.
Για ένα νέο momentum στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, μίλησε και η Ανίτα Ρίχτερ (Anita Richter), αναπληρώτρια διευθύντρια της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων & Συνεργασίας του Τμήματος ΝΑ Ευρώπης του ΟΟΣΑ (Acting Head, Southeast Europe Division Global Relations & Cooperation Directorate, OECD).
Όπως είπε, από την εμπειρία της στον ΟΟΣΑ γνωρίζει ότι υπάρχει σταθερή πρόοδος σε ό,τι αφορά τις προσπάθειες που γίνονται από τις χώρες της περιοχής να ανταποκριθούν σε όσα απαιτούνται για την ένταξή τους στην Ένωση και παρά την κόπωση που υπάρχει εξαιτίας της μακροχρόνιας διαδικασίας, η βούληση για ένταξη εξακολουθεί να υπάρχει.
«Τα Βαλκάνια πρέπει να δουν άμεση δράση από την ΕΕ, που να έχει απτά αποτελέσματα», υπογράμμισε η κα. Ρίχτερ, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη, στην παρούσα ενεργειακή κρίση να σταλούν ξεκάθαρα μηνύματα στα Δυτικά Βαλκάνια ότι η Ευρώπη θα τους βοηθήσει να ξεπεράσουν την κρίση.
Από την πλευρά του, ο κ. Λάιτσακ, μιλώντας για το ίδιο θέμα, διαβεβαίωσε ότι η Ευρώπη θα βοηθήσει τις χώρες της περιοχής και δεν θα τις αφήσει μόνες στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Από την πλευρά του, ο κ. Λάιτσακ, μιλώντας για το ίδιο θέμα, διαβεβαίωσε ότι η Ευρώπη θα βοηθήσει τις χώρες της περιοχής και δεν θα τις αφήσει μόνες στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Κληθείς δε να τοποθετηθεί, αν η ΕΕ πρέπει να αποδείξει τη δέσμευσή της στην περιοχή με την παροχή μεγαλύτερων κονδυλίων, ο κ. Λάιτσακ τόνισε ότι «η Ευρώπη υπήρξε γενναιόδωρη σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση της περιοχής» και σημείωσε με έμφαση: «Ρίχνουμε χρήματα στο πρόβλημα αντί να το επιλύσουμε».
Σε άλλη ερώτηση σχετικά με την παρουσία της Κίνας στην περιοχή, ο κ. Λάιτσακ σχολίασε πως «εμείς έχουμε τα πάντα στα χέρια μας. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ανακτήσουμε την αξιοπιστία που έχουμε χάσει».
Στο ίδιο μήκος κύματος, η κα. Ρίχτερ είπε πως δεν βλέπει την Κίνα ως εναλλακτική της ΕΕ στην περιοχή, επισημαίνοντας πως μπορεί να έρχονται κινεζικές επενδύσεις εκεί αλλά έχουν «υψηλό τίμημα», υπό την έννοια των πολύ αυστηρών όρων και προϋποθέσεων που εμπεριέχουν οι σχετικές συμφωνίες.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Δημήτρης Απόκης, προϊστάμενος Διεθνών Ειδήσεων της ΕΡΤ.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η κα. Ρίχτερ είπε πως δεν βλέπει την Κίνα ως εναλλακτική της ΕΕ στην περιοχή, επισημαίνοντας πως μπορεί να έρχονται κινεζικές επενδύσεις εκεί αλλά έχουν «υψηλό τίμημα», υπό την έννοια των πολύ αυστηρών όρων και προϋποθέσεων που εμπεριέχουν οι σχετικές συμφωνίες.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Δημήτρης Απόκης, προϊστάμενος Διεθνών Ειδήσεων της ΕΡΤ.
H διάσκεψη, που αποτελεί πλατφόρμα διαλόγου και επικοινωνίας των πρωταγωνιστών των πολιτικών, θεσμικών και διπλωματικών εξελίξεων της Ανατολικής Μεσογείου και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, πραγματοποιείται στο Egmont Palace και διοργανώνεται σε συνεργασία με την εφημερίδα «Η Καθημερινή».
Το συνέδριο των Βρυξελλών είναι η επόμενη κίνηση του Φόρουμ να βρεθεί στα κέντρα αποφάσεων, μετά την επιτυχημένη ετήσια παρουσία του στην Ουάσιγκτον.