Η Αναγέννηση, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι η περίοδος στη Δυτική Ευρώπη που ξεκινάει με την επαναφορά των ελληνικών γραμμάτων, τη δημιουργία Πανεπιστημίων, αρχής γενομένης στη Βόρειο Ιταλία, που οδηγεί στον Διαφωτισμό και στις δημοκρατικές επαναστάσεις. Είναι το πρωτογενές υλικό, θα λέγαμε, της ελευθερίας απέναντι στη δεσποτεία, της λογικής απέναντι στον σκοταδισμό και τις προλήψεις, όπου ο Άνθρωπος, -εξού και Ανθρωπισμός (Ουμανισμός) που ονομάζεται το πνευματικό κίνημα της εποχής- τείνει να αποκτήσει κυρίαρχο ρόλο στην κοινωνική του ζωή και στις ενέργειές του. Ξεκινά τον 15ο αιώνα, την περίοδο ακριβώς που ο Ελληνισμός πέφτει στο σκοτάδι της Οθωμανικής κυριαρχίας κι ανακόπτεται ο δικός του Βυζαντινός Ουμανισμός, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Η έννοια-όρος έχει χάσει την ιστορική της σημασία στην εκφορά του λόγου και, συνήθως όταν χρησιμοποιείται, αφορά σε κάποιες αλλαγές που επιφέρουν το νέο, το καινούριο. Η «Αστική Αναγέννηση» του Ευρωπαίου ηγέτη Ράμα, ενός δημάρχου που έγινε παγκοσμίως διάσημος για τις θεαματικές αλλαγές στην όψη της πόλης των Τιράνων, αλλά όχι ουσιαστικές όσον αφορά στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της, ήταν ένα από τα εργαλεία ανάδειξής του σε ηγέτη της χώρας. Η Αστική του Αναγέννηση ήταν ταυτοχρόνως η επιβολή της αλλαγής των προσόψεων των πόλεων και ταυτοχρόνως ένα πεδίο οικονομικής ενίσχυσης των επιχειρηματιών που ενεπλάκησαν. Όλα αυτά στο πλαίσιο της στράτευσης αλληλοσυγκρουόμενων ολιγαρχών οι οποίοι συντάχθηκαν πίσω από τα οράματα του νέου Ευρωπαίου ηγέτη. Άρθρο σε αλβανικό κανάλι μας πληροφορεί ότι, από το 2013 μέχρι και το 2020, πετάχτηκαν 2.000.000.000 ευρώ «στα κέντρα των πόλεων χωρίς να αποφέρουν την οικονομική απόδοση που θα έπρεπε», όπως αναφέρει ο οικονομολόγος Pano Soko. Την ίδια στιγμή, και σύμφωνα με το INSTAT, το 23% της χώρας-ήτοι 671.000 πολίτες, ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, γράφεται στο άρθρο.
Ακόμα κι αν ξεχάσουμε όλες τις κρυφές συναλλαγές που συμβαίνουν ακόμα και στις καλύτερες εδώδιμες οικογένειες, και γνωστές στην πατρίδα μας των εργολάβων, ας σταθούμε στα 2.000.000.000 ευρώ που χαρίστηκαν σε εργολάβους τη στιγμή που η χώρα είχε ανάγκες στον παραγωγικό και στον τομέα των υποδομών, προκειμένου να στέκεται αξιοπρεπώς στα πόδια της. Από την άλλη να σταθούμε στο ζήτημα της αλλαγής της ιστορικής φυσιογνωμίας των πόλεων. Το παράδειγμα της πολεοδομικής ανάπλασης της Χιμάρας που έχασε για πάντα την παραδοσιακή της φυσιογνωμία, με τα ελληνικά στοιχεία που τη χαρακτήριζαν, είναι διδακτικό.
Μια στο καρφί και μια το πέταλο, λοιπόν. Περιοχές στον Βορρά της χώρας αλλά και μια σειρά περιοχών που ζουν, ως αυτόχθονες οι Έλληνες, στερούνται τις στοιχειώδεις υποδομές, λόγω άλλων προτεραιοτήτων. Μπορεί ο Ουρμπανισμός του Ράμα να αποβλάχεψε τις προσόψεις των πόλεων, χωρίς να αποφέρει όφελος στους κατοίκους τους αλλά σήμερα με υποδομές παλιές από το προηγούμενο καθεστώς, μπορεί και να κοπεί το ηλεκτρικό ρεύμα στα χωριά των δυο Μειονο(εκ)τικών Δήμων μόλις αρχίσει η βροχή και μια διαδρομή λίγων χιλιομέτρων προς τα χωριά του Πωγωνίου ή στα ορεινά της Φοινίκης να φαίνεται αιώνας. Ίσως μια Αναγέννηση να σημάνει και την αλλαγή στη συνείδηση. Το πρωτογενές υλικό υπάρχει ακόμα.
Γιώργος Κυριακού
