Μετά από δυόμιση μήνες απ' την τέταρτη δέσμευση του Πρωθυπουργού για την επίλυση του ασφαλιστικού θέματος των Βορειοηπειρωτών, η εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» δημοσιεύει στο φύλλο της 29/01/ 2022, σελίδα 17 μια διάταξη του Υπουργείου Εργασίας, η οποία προστίθεται στην ανάλογη διάταξη του νόμου 4387/2016 (Νομός Κατρούγκαλου) και αφορά τη χορήγηση της Εθνικής Σύνταξης στους ομογενείς απ' τη Βόρειο Ήπειρο και τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, η οποία, χωρίς να προσδιορίζεται ο χρόνος, θα κατατεθεί στη Βουλή των Ελλήνων προς ψήφιση.
Διαβάζοντας αυτή τη διάταξη, πέραν των ευνοϊκών παραμέτρων για την χορήγηση της Εθνικής Σύνταξης, παρατηρείται, σε γενικές γραμμές, να παραμένει η αδικία σε βάρος των συνταξιούχων Βορειοηπειρωτών, κυρίως αυτών που έχουν συνταξιοδοτηθεί μέχρι σήμερα. Τα μελανά σημεία αυτής της διάταξης συνοψίζονται στα εξής:
Πρώτον: Η διάταξη αυτή θέτει ως προϋπόθεση τον υπολογισμό της σύνταξης απ' το 1990 και όχι απ' το 1998 που ίσχυε με τον Νόμο Κατρούγκαλου. Με την πρώτη ματιά φαίνεται να αποκαθίσταται η αδικία. Έλα όμως που αυτή παραμένει. Με το «καλημέρα» ένας χρόνος πάει περίπατο. Κανένας Βορειοηπειρώτης δεν ήρθε στην Ελλάδα το 1990, αλλά το 1991. Οπότε το ύψος της σύνταξης αμέσως κατεβαίνει στα 372 ευρώ και όχι στα 384 που είναι το ακριβές ποσό. Το 1990 ήρθαν στην Ελλάδα οι ομογενείς απ' την πρώην Σοβιετική Ένωση.
Δεύτερον: Για τους νυν συνταξιούχους καταργείται η 40ετια και νομοθετείται η 32ετια ή μάλλον 31ετια, επειδή όπως ανέφερα πιο πάνω το έτος 1990 δεν υφίσταται για τους Βορειοηπειρώτες. Μπορεί, αλήθεια, να προβλέπεται επανυπολογισμός της Σύνταξης βάσει της 32ετιας (31 είναι στην πράξη) αλλά η αδικία παραμένει.
Με τα ίδια ένσημα ένας Ελλαδίτης θα λάβει περισσότερα χρήματα από έναν ομογενή. Ας πάρουμε δυο παραδείγματα για να το καταλάβουμε καλύτερα. Ένας Βορειοηπειρώτης και ένας Ελλαδίτης βγήκαν στη σύνταξη το 2007 με 4500 ένσημα. Ενώ ο Ελλαδίτης θα λάβει 345 ευρώ, ο Βορειοηπειρώτης θα λάβει 160 ευρώ, επειδή θα δικαιολογήσει μόλις 15 χρόνια απ' τα 32 που χρειάζονται.
Εάν το πιο πάνω παράδειγμα το παραθέσουμε για 6000 ένσημα, δηλαδή βγήκαν στη σύνταξη το 2011, τότε ο Ελλαδίτης θα λάβει το πλήρες ποσό των 384 ευρώ, ενώ ο Βορειοηπειρώτης θα λάβει μόλις 240 ευρώ. Να τονίσουμε εδώ ότι με τον ισχύοντα νόμο στην πρώτη περίπτωση ένας Βορειοηπειρώτης παίρνει 129 ευρώ και στην δεύτερη 192 ευρώ. Όπως βλέπεται η διαφορά είναι 31 ευρώ στην πρώτη περίπτωση και 48 στη δεύτερη. Σημαντική, αλλά η αδικία παραμένει.
Όσο πιο νωρίς έχει βγει στη σύνταξη κάποιος συμπατριώτης μας, τόσο πιο πολύ αδικείται. Αν προσθέσουμε εδώ και την ταλαιπωρία που θα υποστούν πολλοί συμπατριώτες μας συνταξιούχοι που θα σπεύσουν να δικαιολογήσουν την περίοδο 1991-1998 και τι κριτήρια θα θέσει η πολιτεία για τη νομιμοποίησή της, τότε καταλαβαίνετε ότι η αδικία μεγαλώνει.
Τρίτον: Πουθενά στη διάταξη δεν προβλέπονται αναδρομικά στον επαναϋπολογισμό της Εθνικής Σύνταξης. Σε μια τέτοια περίπτωση τα ποσά που θα λάμβαναν οι νυν συνταξιούχοι, θα ήταν σημαντικά και θα αφορούσαν την περίοδο 2016, έτος που ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου, μέχρι και σήμερα.
Τέταρτον: Απ' το 2022 και πέρα η σύνταξη υπολογίζεται προσθέτοντας ένα χρόνο για κάθε έτος που διανύουμε. Δηλαδή το 2023 θα χρειάζονται 33 έτη, το 2024, 34 έτη και το 2030 θα χρειάζονται 40 έτη.
Οι Βορειοηπειρώτες συμπληρώνουν 40 έτη διαμονής το 2031 κι αυτή θα ήταν η σωστή διατύπωση. Από κει και πέρα ισχύει κανονικά η 40ετια που προβλέπει ο νόμος. Επιφανειακά φαίνεται σωστό, αν όμως αναλογιστούμε τον τρόπο που θα μπορέσει κάποιος να δικαιολογήσει τη διαμονή του την περίοδο 1991-1998 με τις παραμέτρους που θα θέσει η πολιτεία για την υλοποίησή της και που ως συνήθως είναι πάντα δυσμενείς για μας, τότε καταλαβαίνουμε ότι μ' αυτή τη διάταξη δεν λύνεται το ασφαλιστικό για τους Βορειοηπειρώτες. Διαιωνίζει, συντηρεί, αδικεί και λύνει ελάχιστα.
Θα πρέπει να γίνουν σημαντικές αλλαγές για να καταστήσουν τους Βορειοηπειρώτες ισότιμους Έλληνες πολίτες. Μέχρι τότε θα πρέπει να συνεχιστεί ο αγώνας. Θέλω να τονίσω εδώ ότι για το ζήτημα του επιδόματος ανασφάλιστων υπερηλίκων Βορειοηπειρωτών ακόμα δε φαίνεται τίποτα στον ορίζοντα.
Νικόλαος Παπαηλίας
