Η Ελλάδα συνεχίζει να εργάζεται για την διεύρυνση της ΕΕ, η διαδικασία όμως δεν είναι στατική ανέφερε η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου κατά την κοινή ενημέρωση των Επιτροπών Ευρωπαϊκών και Εξωτερικών Υποθέσεων σχετικά με την «Εξέταση της Ανακοίνωσης της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Ανακοίνωση 2024 σχετικά με την Πολιτική Διεύρυνσης της Ε.Ε. 2024 {COM (2024) 690 Final - 30.10.2024}»
Η κυρία Παπαδοπούλου, σχετικά με την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας και απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών έστειλε το μήνυμα στα Τίρανα ότι «το θέμα Μπελέρη «δεν είναι ένα διμερές ζήτημα για εμάς το θέμα Μπελέρη. Το θέμα Μπελέρη, είναι η καρδιά της ενταξιακής προοπτικής της Αλβανίας. Είναι σεβασμός κράτους δικαίου και θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το μόνο Κεφάλαιο που δεχθήκαμε να ανοιχθεί είναι τα θεμελιώδη δικαιώματα, κανένα άλλο. Εκεί θέλουμε να εστιάσουμε, εκεί θέλουμε να πούμε στην Αλβανία ότι «πρέπει να σεβαστείς τα δικαιώματα όλων των πολιτών σου και τα μειονοτικά δικαιώματα». Εκεί θα την ελέγξουμε βήμα προς βήμα, αν συμμορφώνεται ή δεν συμμορφώνεται» υπογραμμίζοντας ότι «η Ελλάδα είναι εκεί για να ελέγξει και να επιβάλει αυτά τα πράγματα, τα οποία θεωρεί σημαντικά και τα οποία δεν είναι διμερή. Η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία, αφορά αυτό το Κεφάλαιο, τα θεμελιώδη δικαιώματα».
Η υφυπουργός σχετικά τις αρνητικές καταγραφές στην Έκθεση της Επιτροπής για την Τουρκία είπε ότι «αυτά, δεν μπήκαν δια επιφοιτήσεως. Κάποιος τα προσπάθησε να τα περάσει. Και η Ελλάδα κάνει πράγματα δημόσια και πράγματα που κάνεις παρασκηνιακά. Όπως κάθε χώρα. Δεν είμαστε μόνο εμείς. Ορισμένες θέσεις που έχουμε προσπαθούμε σιγά σιγά να μην είναι Ελληνικές, μονομερείς θέσεις, αλλά να γίνονται κοινοτικές θέσεις» και πρόσθεσε πως «η προσπάθεια αυτή είναι διαρκής διαδικασία, δεν σταματάει» και όταν «οι ελληνικές θέσεις γίνονται πλέον ευρωπαϊκές αυτό είναι κάτι πολύ πιο βαρύ»
Ερωτηθείς σχετικά με τα εντάλματα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και εάν η Ελλάδα σκοπεύει να τα εκτελέσει είτε για τον Νετανιάχου είτε για τον Πούτιν, η υφυπουργός απάντησε ότι « η Ελλάδα είναι από τα ιδρυτικά μέλη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και φυσικά το σέβεται. Εάν είδατε και στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ψηφίσαμε υπέρ του Διεθνούς Δικαστηρίου σε αποφάσεις για το Ισραήλ. 'Αρα, δεν τίθεται θέμα σεβασμού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, το να βάζεις στην ίδια μοίρα τον δημοκρατικά εκλεγμένο Αρχηγό μιας Δημοκρατίας και έναν τρομοκράτη της Χαμάς, ε, δεν είναι και κάτι το οποίο κανείς αποδέχεται εύκολα. Η θέση της Ελληνικής Κυβέρνησης είναι ότι βασικά αυτό που προέχει αυτή τη στιγμή, όπως έδειξαν και οι εξελίξεις στο Λίβανο, είναι να έρθει η ειρήνευση στην περιοχή. Αυτό είναι το νούμερο ένα μέλημα, να υπάρξει εκεχειρία, να σταματήσουν οι πολεμικές συγκρούσεις και να αντιμετωπιστεί η ανθρωπιστική κατάσταση στην περιοχή που είναι πραγματικά πολύ δύσκολη»
Επί των διαπιστώσεων της Έκθεσης της ΕΕ
Η υφυπουργός ανέφερε ότι η Έκθεση δίνει έμφαση στην διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια. Η Ένωση, είπε, εστιάζει ξανά το ενδιαφέρον της στην διεύρυνση ένταξης των χωρών αυτών κάτι που επιθυμεί διαχρονικά και η χώρα μας.
Ειδικότερα, σχετικά με τις αξιολογήσεις των επιδόσεων των υποψήφιων χωρών στο κρίσιμο θέμα της ευθυγράμμισής τους με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και της Πολιτικής Ασφάλειας, η Έκθεση καταγράφει ότι «Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία- Ερζεγοβίνη και Μαυροβούνιο σημείωσαν πλήρη ευθυγράμμιση. Το Κόσοβο συνέχισε να ευθυγραμμίζεται μονομερώς. Η Ουκρανία και η Μολδαβία αύξησαν σημαντικά το ποσοστό τους, όμως δεν συντάχθηκαν με τις Δηλώσεις ΚΕΠΑ που άπτονται του σεβασμού και της εδαφικής ακεραιότητας Κρατών - μελών κάτι που για εμάς είναι πολύ σημαντικό καθώς αφορά την Κύπρο. Η Σερβία δεν σημείωσε αξιόλογη μεταβολή σε σχέση με τον παρελθόντα έτος. Το ποσοστό της Γεωργίας παρέμεινε χαμηλό. Η Τουρκία, παρουσίασε το χαμηλότερο ποσοστό ευθυγράμμισης από όλες τις υποψήφιες χώρες».
Για την Τουρκία και το Κυπριακό, η κυρία Παπαδοπούλου επισήμανε ότι η Έκθεση «αποτυπώνει με σαφήνεια το σύνολο των τουρκικών παράνομων και παραβατικών συμπεριφορών εναντίον της Κύπρου, ενώ κάνει αναφορά και στην διασύνδεση της επανεκκίνησης των Ευρω-τουρκικών σχέσεων με την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό καλώντας την 'Αγκυρα να εφαρμόσει το σύνολο Κυπρογενών της υποχρεώσεων».
Η Έκθεση για την Τουρκία, επίσης όπως είπε η υφυπουργός «εάν και τονίζει πως η χώρα αυτή μπορεί να είναι εταίρος - κλειδί, όμως οι Ευρωτουρκικές σχέσεις δεν περνάνε μόνο μέσα από τις οικονομικές σχέσεις και την γεωγραφική εγγύτητα, αλλά μέσα από τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, των θεμελιωδών ελευθεριών και του Κράτους Δικαίου» και συμπλήρωσε ότι «η Τουρκία, όπως προκύπτει από την Έκθεση, δεν φαίνεται να έχει λάβει πλήρως το μήνυμα της ΕΕ. Στο μεταναστευτικό, η Επιτροπή θεωρεί ότι η συνεργασία στην καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης παράγει μεν αποτελέσματα, επισημαίνει όμως και την αύξηση των ροών προς την Ελλάδα και το έλλειμμα ως προς τις επιστροφές των μεταναστών». Επίσης, σε άλλο σημείο της Εκθέσεως επισημαίνεται ότι «η συνεργασία ΕΕ- Τουρκίας για το μεταναστευτικό δεν μπορεί να εξαντλείται στην χρηματοδότηση της από την ΕΕ αλλά απαιτείται η ενίσχυση των προσπαθειών αποτελεσματικού τερματισμού των ροών, των δικτύων διακίνησης και έναρξη των επιστροφών πολιτών τριτίων χωρών» Η κυρία Παπαδοπούλου, ανέφερε ότι «η Έκθεση γενικότερα, στέλνει ορθά μηνύματα προς την ευρύτερη προοπτική των Ευρωτουρκικών σχέσεων, της υποδεικνύει ότι η ανάπτυξη μια αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας είναι εφικτή, μόνο όμως υπό την βάση υφιστάμενων αιρεσιμοτήτων και κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο». Παράλληλα, τόνισε η υφυπουργός, στην Έκθεση «γίνονται αναφορές και στα θέματα παραβιάσεων και των πολιτικών της Τουρκίας έναντι της χώρα μας».
Αναφορικά με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, το Μαυροβούνιο ανέφερε ότι καταγράφεται ως το πιο προχωρημένο στις διαπραγματεύσεις από τους έξι εταίρους.
Η Αλβανία, είπε ότι «σημείωσε σημαντική πρόοδο με το άνοιγμα της πρώτης δέσμης διαπραγματευτικών Κεφαλαίων για τις θεμελιώδεις αρχές. Αναγνωρίζει την πρόοδο σε ορισμένους τομείς, χωρίς όμως να υπάρχουν αυταπάτες. Καταγράφει την εκτεταμένη διαφθορά και τις πιέσεις στο δικαστικό σύστημα. Υπογραμμίζει την έλλειψη προόδου στα ζητήματα ελευθερίας της έκφρασης και ανεξαρτησίας των ΜΜΕ ενώ αποτυπώνει και το πολωμένο κλίμα σε ότι αφορά στην λειτουργία των δημοκρατικών δεσμών και την περιορισμένη λειτουργία του κοινοβουλευτικού ελέγχου». Η υφυπουργός, επισήμανε ότι «η χώρα μας δεν τρέφει αυταπάτες, συμμεριζόμαστε την άποψη της Επιτροπής ότι οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες να ανταμείβονται με αντίστοιχη και σε κάθε περίπτωση αναστρέψιμη πρόοδο και με αυτό το σκεπτικό συμφωνήσαμε τον περασμένο Οκτώβριο στο άνοιγμα της πρώτης δέσμης διαπραγματευτικών Κεφαλαίων». Παράλληλα, όμως, «εξασφαλίσαμε σαφείς και ρητές δεσμεύσεις για τα επόμενα βήματα που οφείλει να κάνει η Αλβανία και για σειρά από συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να εφαρμόσει, όπως είναι η εκκρεμής εφαρμοστική νομοθεσία για την προστασία των μειονοτήτων που πρέπει να υλοποιηθεί πριν το τέλος του 2024». Αναμένουμε, πρόσθεσε η υφυπουργός «η Αλβανία να ανταποκριθεί και να ανταμείψει την Ευρωπαϊκή εμπιστοσύνη και να αποδείξει ότι είναι έτοιμη για περισσότερα». Εκτίμησε ότι ο στόχος για ένταξη της Αλβανίας το 2027 «είναι πολύ φιλόδοξος στόχος και θα απαιτήσει πολύ μεγαλύτερες προσπάθειες σε πολλούς τομείς και κυρίως στον τομέα του Κράτους- Δικαίου»
Για την Βόρεια Μακεδονία, η υφυπουργός είπε ότι και στην φετινή Έκθεση επαναλαμβάνεται η αναφορά στην ανάγκη εφαρμογής καλή τη πίστη της Συμφωνίας των Πρεσπών και την παραγωγή απτών αποτελεσμάτων της γείτονας με την χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό επισημαίνεται η λανθασμένη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Β. Μακεδονίας κατά την ορκωμοσία της, αλλά και από άλλους κυβερνητικούς αξιωματούχους. Η κυρία Παπαδοπούλου, σημείωσε ότι «είναι ιδιαίτερης σημασίας για την Ελλάδα η σημασία που αποδίδεται από την Επιτροπή στις σχέσεις καλής γειτονίας και την περιφερειακή συνεργασία» και υπογράμμισε ότι «η Επιτροπή θεωρεί - όπως και για τις άλλες χώρες των δυτικών Βαλκανίων- ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες στο Κράτος - Δικαίου, στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος» Η υφυπουργός υπογράμμισε ότι « το κύριο θέμα που εκκρεμεί για την Β. Μακεδονία αυτή την στιγμή και καθυστερεί την προώθηση της ενταξιακής της πορείας είναι η προώθηση των συνταγματικών της αλλαγών και συγκεκριμένα η συμπερίληψή στο Σύνταγμα της χώρας διατάξεων για την Βουλγαρική μειονότητα».
Η Σερβία, είπε η υφυπουργός, αξιολογήθηκε ως η χώρα που είναι πιο πίσω από τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων( κυρίως για τις πολιτικές της επιλογές σε ότι αφορά την εναρμόνισή της με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και 'Αμυνας, της υστέρησης των δικαστικών μεταρρυθμίσεων και την υιοθέτηση πολιτικής κατά της διαφθοράς) Αντιθέτως, αξιολογήθηκε θετικά η προετοιμασία που έχει κάνει στα οικονομικά κριτήρια και την πρόοδο στα θέματα προστασίας περιβάλλοντος
Για την Ουκρανία, ανέφερε η κυρία Παπαδοπούλου, υπάρχει ισχυρή και έντονη πολιτική βούληση να προωθηθεί η ενταξιακής της πορείας. Στην φετινή Έκθεση υπογραμμίζεται η προσήλωσή της στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και η ανθεκτικότητα στον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό, παρά την εμπόλεμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Στις ελλείψεις που καταγράφονται συμπεριλαμβάνονται τα θέματα του Κράτους - Δικαίου, της προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων, στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, θέματα δημόσιας διοίκησης, αναδιοργάνωση της δικαστικής εξουσίας και προστασίας των μειονοτήτων.
Για την Μολδαβία, ανέφερε η κυρία Παπαδοπούλου «η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφές, με δηλώσεις και παρεμβάσεις στο ανώτατο επίπεδο, ότι στηρίζει σταθερά την ενταξιακή της πορεία και ότι είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε με τεχνική βοήθεια» Μια στήριξη που όπως σημείωσε η υφυπουργός, «κατά την τρέχουσα πολιτική συγκυρία έχει ιδιαίτερη σημασία». Η Έκθεση, παρατήρησε, πως αναγνωρίζει την ανθεκτικότητα της Μολδαβίας στο δυσμενές περιβάλλον που συνδιαμορφώνουν ο πόλεμος στη Ουκρανία και ο υβριδικός πόλεμος που δέχεται από την Ρωσία, καθώς και από τις πιέσεις που έχει από το κύμα Ουκρανών προσφύγων. Η Μολδαβία, καλείται να επιταχύνει τους ρυθμούς υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων στο θεμελιώδες πεδίου που υστερεί πολύ.
Για την Γεωργία, η υφυπουργός ανέφερε ότι υπάρχει μια στάση αναμονής μετά τις εκλογές της 26η Οκτωβρίου και της επικράτησης του κυβερνώντος κόμματος που έχει μια γεωστρατηγική πολιτική προς μια άλλη κατεύθυνση.
