Ο διευθυντής του αμφιλεγόμενου Οργανισμού Μέσων Ενημέρωσης και Πληροφόρησης (MIA) της Αλβανίας, Έντρι Φούγκα, ισχυρίστηκε ότι ο θεσμός βασίζεται στο γερμανικό μοντέλο. Ωστόσο, η EURACTIV Γερμανίας επιβεβαίωσε ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο, συμπεριλαμβανομένου του γενικότερου πλαισίου της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και στις δύο χώρες.
Ο MIA ιδρύθηκε με την πρώτη απόφαση της τρίτης κυβέρνησης του πρωθυπουργού Έντι Ράμα τον Σεπτέμβριο του 2021. Ο οργανισμός συγκεντρώνει τις κυβερνητικές επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων των επικοινωνιών ξεχωριστών υπουργείων και άλλων κρατικών υπηρεσιών. Είναι υπεύθυνος για τη σύνδεση και την ολοκλήρωση των δημοσίων σχέσεων των αξιωματούχων σε κάθε κρατικό φορέα και διοργανώνει όλες τις συνεντεύξεις Τύπου και τις εκδηλώσεις για τα μέσα ενημέρωσης.
Ο Φούγκα, που διορίστηκε στην εν λόγω θέση λίγο μετά την έναρξη λειτουργίας του οργανισμού «θα βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με εκείνο ενός κρατικού υπουργού», θα επιβλέπει επίσης την παραγωγή «οπτικοακουστικών ή δημοσιογραφικών πληροφοριών» που θα διανέμονται και «θα παρατηρεί τα μέσα ενημέρωσης και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, για να λαμβάνει γνώση της αντίληψης και των απόψεων του κοινού σχετικά με τις δραστηριότητες των [κυβερνητικών] θεσμικών οργάνων και της δημόσιας διοίκησης».
Σε μια χώρα όπου η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης μειώνεται και η κυβέρνηση δέχεται πυρά για έλλειψη διαφάνειας και άμεσες επιθέσεις σε εργαζόμενους των μέσων ενημέρωσης, ο νέος θεσμός έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία.
Μέσα σε αυτή την εβδομάδα, ο Φούγκα δήλωσε στο κοινοβούλιο ότι ο νέος θεσμός βελτίωσε τη διαφάνεια της κυβέρνησης με τα μέσα ενημέρωσης. Υποστήριξε ότι είχε αυξήσει την επισκεψιμότητα στον κυβερνητικό ιστότοπο και βελτίωσε τον τρόπο επικοινωνίας των υπουργών με τον Τύπο.
«Βλέπουμε αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που επισκέπτονται την ιστοσελίδα του πρωθυπουργού», δήλωσε ο Φούγκα και πρόσθεσε: «Επανασχεδιάσαμε την ιστοσελίδα του Υπουργικού Συμβουλίου, όπου οι πληροφορίες τόσο για τους δημοσιογράφους όσο και για το κοινό εξυπηρετούνται πιο απλά», πρόσθεσε.
Θεώρησε επίσης ότι το σύστημα αποτελεί «ένα βήμα προς τα εμπρός για τη διαφάνεια», διότι θα «συγκεντρώνει» όλες τις ανακοινώσεις, τις αποφάσεις και κάθε πληροφορίας που σχετίζεται με το έργο των υπουργείων.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ήταν σαφής ότι οι δημοσιογράφοι θα εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα επικοινωνίας με τους εκπροσώπους των υπουργείων, εάν το επιλέξουν. Υποστήριξε επίσης ότι το σύστημα έχει ως πρότυπο το γερμανικό σύστημα μετά από δύο επισκέψεις στη χώρα.
«Ο στόχος μου, που είναι ο αλβανικός Οργανισμός Μέσων Ενημέρωσης και Πληροφόρησης, είναι να μοιάζει με το μοντέλο του γερμανικού Οργανισμού», δήλωσε ο διευθυντής του αλβανικού οργανισμού, Έντρι Φούγκα.
Αυτό έχει επαναληφθεί καθ' όλη τη διαδικασία ίδρυσης του MIA, ακόμη και από τον ίδιο τον Ράμα.
Σε επικοινωνία της Exit με τη EURACTIV Γερμανίας, η τελευταία δήλωσε ότι ενώ υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ των δύο οργανισμών, υπάρχουν και σημαντικές διαφορές.
Η Γερμανία διαθέτει μια υπηρεσία που αποτελεί την πρώτη στάση για τους δημοσιογράφους προκειμένου να υποβάλουν ερωτήματα για τα μέσα ενημέρωσης – το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών (BPA), το οποίο παρέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τους δημοσιογράφους. Ωστόσο, οι δημοσιογράφοι δεν είναι υποχρεωμένοι να στέλνουν τα ερωτήματά τους στο BPA, καθώς όλα τα υπουργεία έχουν τα δικά τους τμήματα Τύπου στα οποία μπορούν να απευθύνονται τηλεφωνικά ή μέσω mail για ερωτήσεις.
Ενώ το BPA, και ο επικεφαλής του, που κατέχει επίσης το αξίωμα του κυβερνητικού εκπροσώπου, μπορεί να μιλάει εκ μέρους ολόκληρης της κυβέρνησης και της καγκελαρίας, ενώ τα τμήματα Τύπου των υπουργείων εκδίδουν ξεχωριστά δηλώσεις εκ μέρους των υπουργείων.
Η εν λόγω διαδικασία ακολουθείται επίσης και στην ομοσπονδιακή συνέντευξη Τύπου. Ενώ διοργανώνεται από το BPA τρεις φορές την εβδομάδα, οι εκπρόσωποι Τύπου των υπουργείων συμμετέχουν τακτικά σε αυτή, ώστε οι δημοσιογράφοι να μπορούν να υποβάλλουν πιο συγκεκριμένες ερωτήσεις σχετικά με το έργο των υπουργών.
Υπάρχουν αρκετές διαφορές μεταξύ του MIA και του BPA, κυρίως ότι τα υπουργεία και οι αξιωματούχοι στη Γερμανία μπορούν να συμμετέχουν άμεσα. Επιπλέον, το επίπεδο και η συνέπεια της δέσμευσης με τα μέσα ενημέρωσης είναι σημαντικά υψηλότερα από ό,τι στην Αλβανία. Για παράδειγμα, οι συνεντεύξεις Τύπου δεν είναι συχνά ανοικτές σε όλα τα μέσα ενημέρωσης και οι δημοσιογράφοι αναφέρουν δυσκολίες στο να υποβάλουν ερωτήσεις.
Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου, ο Ράμα ζήτησε πρόσφατα από τους δημοσιογράφους να περιορίζουν όλες τις ερωτήσεις στο συγκεκριμένο θέμα και να μην θίξουν άλλα ζητήματα.
«Ελπίζω ότι η συμφωνία μας και ο συμβιβασμός που κάναμε, ότι δηλαδή το να αναζητήσετε απαντήσεις για άλλα θέματα, δε θα αποσπάσει την προσοχή σας από το τρέχον ζήτημα που έχετε κάνει ρεπορτάζ», δήλωσε.
Το σχόλιο αυτό προκάλεσε ανησυχίες από μια τοπική ένωση δημοσιογράφων ότι η κυβέρνηση εμποδίζει ενεργά την αναφορά ορισμένων θεμάτων κατά τη διάρκεια δημοσιογραφικών εκδηλώσεων, αν και αυτό διαψεύστηκε από τον εκπρόσωπό του.
Επιπλέον, συγκρίνοντας τις δύο χώρες, πρέπει να σημειωθεί ότι το γερμανικό περιβάλλον ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης είναι σαφώς καλύτερο, καταλαμβάνοντας τη 13η θέση παγκοσμίως, σε σύγκριση με τη 83η που κατέχει η Αλβανία.
Η ίδρυση του MIA έχει προκαλέσει σημαντική ανησυχία στην τοπική και διεθνή κοινότητα των μέσων ενημέρωσης, οι οποίοι το έχουν αποκαλέσει «Υπουργείο Προπαγάνδας».
euractiv.gr
