Περίπου το 30% των Αλβανών εξαγωγέων αγροτικών προϊόντων χρεοκόπησε το 2023, ως συνέπεια των επιπτώσεων που είχε η ενίσχυση του λεκ έναντι του ευρώ τους τελευταίους μήνες, η οποία επιβάρυνε περαιτέρω τις επιχειρήσεις του γεωργικού κλάδου που αντιμετώπιζαν δυσκολίες αναφορικά με τα κόστη παραγωγής.
Ενδεικτικά, το κόστος παραγωγής σιταριού ήδη υπερβαίνει της τιμής του, ενώ και η ποιότητά του εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες. Κατά συνέπεια μεγάλο μέρος της παραγωγής μένει αθέριστη προκαλώντας επιπρόσθετη ζημιά στους αγρότες. Η αλλαγή στην ισοτιμία λεκ-ευρώ ήρθε να χειροτερέψει των κατάσταση για τους εξαγωγείς-αγρότες.
Η έντονη αστάθεια στην ισοτιμία λεκ-ευρώ προκαλεί επιπρόσθετα προβλήματα στους αγρότες που πωλούν αγαθά σε ημερήσιες τιμές αλλά λαμβάνουν τις πληρωμές τους από το εξωτερικό έως και 45 ημέρες μετά την πραγματοποίηση της συναλλαγής.
Προς αντιμετώπιση του ζητήματος η αλβανική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ορισμένα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων φορολογικών απαλλαγών επί του φόρου κερδών για τουλάχιστον δύο χρόνια για παραγωγούς που εξάγουν περισσότερο από το 70% των προϊόντων τους. Ωστόσο, τα μέτρα δεν θεωρούνται επαρκή για να διορθωθεί η κατάσταση.
Οι εξαγωγείς ανησυχούν ότι η αλβανική οικονομία γίνεται συνέχεια λιγότερο ανταγωνιστική για τη μεταποίηση και τη γεωργία. Σε τοπικό επίπεδο, για να καλύψουν το αυξανόμενο κόστος, τις κακές καιρικές συνθήκες που επηρέασαν τις καλλιέργειες και την έλλειψη εργατικού δυναμικού, οι αγρότες έπρεπε να αυξήσουν τις τιμές των αγαθών τους. Επί του παρόντος, οι τιμές της ντομάτας, του αγγουριού, του πεπονιού, του κρεμμυδιού και της πατάτας είναι διπλάσιες από πέρυσι και αναμένεται να παραμείνουν υψηλές.
Οι αγρότες έχουν πληγεί ακόμη περισσότερο από την έλλειψη χρηματοδότησης και επιδοτήσεων, καθώς οι ισχύουσες προϋποθέσεις για επιδότηση αποκλείουν πολλούς αγρότες με καλλιεργήσιμες εκτάσεις μικρότερες από 1 εκτάριο γης.
