Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 ήταν μία Πανελλήνια εξέγερση με εθνικό και θρησκευτικό χαρακτήρα. Συμμετείχαν Έλληνες Ορθόδοξοι από όλα τα μέρη του υποδούλου Γένους, αλλά και από τις κοινότητες της Διασποράς. Γιορτάζοντας την 25η Μαρτίου είναι ευκαιρία να αντλήσουμε μηνύματα από το 1821 για την πορεία των συγχρόνων εθνικών θεμάτων.
Πρώτο μήνυμα είναι η ανάγκη να διαφυλάξουμε την εθνική μας ταυτότητα σε συνδυασμό με τις ευρωπαϊκές αξίες. Η Εκκλησία διαφύλαξε την ελληνικότητα, την αγωνιστικότητα και την ελπίδα. Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός καλούσε τους Έλληνες του 18ου αιώνος να μην εξισλαμισθούν και να διδάξουν στα παιδιά τους τη διαχρονική ελληνική γλώσσα. Ορθοδοξία, γλώσσα, παιδεία, δημοκρατία και πίστη τη συνέχεια του Ελληνισμού είναι και σήμερα τα στοιχεία της εθνικής ταυτότητας που θα μάς κρατήσουν όρθιους.
Η Ενιαία Ήπειρος, όλη υπό Οθωμανικό ζυγό, έλαβε μέρος σε πολλά κινήματα πριν από το 1821 και συνέβαλε την Ελληνική Επανάσταση. Τότε δεν υπήρχε ο όρος Βόρειος Ήπειρος. Δημιουργήθηκε όταν χαράχθηκαν τα σύνορα μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας τον Δεκέμβριο του 1913. Ας μιλήσουμε καλύτερα για το βόρειο τμήμα της Ηπείρου και ας θυμηθούμε ότι η Μοσχόπολη, κοντά στην Κορυτσά, ήταν η πνευματική πρωτεύουσα του Ελληνισμού κατά τον 18ο αιώνα. Είχε Ακαδημία, σχολεία, ναούς, τυπογραφεία και μαχητικούς Βλαχόφωνους Έλληνες κατοίκους. Καταστράφηκε από τους Τουρκαλβανούς με εντολή του Αλή πασά. Εξ άλλου ο Εθνικός Ευεργέτης Ευαγγέλης Ζάππας από το Λάμποβο της Β. Ηπείρου υπήρξε στα νιάτα του αγωνιστής στο πλευρό των Σουλιωτών. Ο Χατζημιχάλης Νταλιάνης από το Αργυρόκαστρο, με σπουδαία δράση κατά τη διάρκεια της Επαναστάσεως, σκοτώθηκε το 1828 μαχόμενος ηρωικά στο Φραγκοκάστελλο της Κρήτης.
Ο Ελληνισμός της Κύπρου πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος για την Ελευθερία του Έθνους μας. Στις 9 Ιουλίου 1821 θανατώθηκε μαρτυρικά στη Λευκωσία ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός μαζί με όλους τους Επισκόπους, τους ηγουμένους των Μονών και 400 προκρίτους. Ο Τούρκος Διοικητής είχε πληροφορηθεί τη συμμετοχή Κυπρίων κληρικών στη Φιλική Εταιρεία. Στην Έξοδο του Μεσολογγίου έλαβαν μέρος Κύπριοι, οι οποίοι τιμώνται σήμερα με ειδικό μνημείο. Στη μάχη του Αναλάτου, στην Αθήνα το 1827, έπεσαν μαχόμενοι πολλοί Κύπριοι. Ο καθηγητής Πέτρος Παπαπολυβίου έχει υπολογίσει ότι τουλάχιστον 500 Έλληνες της Κύπρου πολέμησαν στην Ελληνική Επανάσταση.
Υπογραμμίζουμε όλα αυτά για να αντιληφθούμε τη ιδιαίτερη ευθύνη μας απέναντι στην Κύπρο και στη Βόρειο Ήπειρο. Η εισβολή του Αττίλα το 1974 έχει επιβάλει μια συνεχιζόμενη κατοχή στη Μεγαλόνησο. Ο Ερντογάν μιλά ήδη για δύο ξεχωριστά κράτη. Στην Αλβανία ο Δήμαρχος Χειμάρρας Φρέντυ Μπελέρης παραμένει αδίκως φυλακισμένος. Η απογραφή πληθυσμού του Οκτωβρίου 2023 ήταν κατάφωρα πλαστή και δεν θα καταγράψει αντικειμενικά το μέγεθος της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. Είναι χρήσιμο να τονίσουμε ότι ο Ερντογάν και ο Ράμα είναι στενοί φίλοι και σύμμαχοι.
Για να διαφυλάξει η Ελλάς το κύρος της και για να βοηθήσει τους Κυπρίους και τους Βορειοηπειρώτες απαιτείται η σαφής καταδίκη κάθε διχοτομικού σχεδίου τύπου Ανάν στην Κύπρο και η σκληρότερη στάση έναντι του Ράμα. Να φύγει ο τουρκικός στρατός από την Κύπρο. Να εξασφαλισθούν τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ελλήνων της Αλβανίας.
Κωνσταντίνος Χολέβας / Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 23.3.2024
