Η Γραμματεία της Ενεργειακής Κοινότητας επισημαίνει ότι η Αλβανία πρέπει να βελτιώσει το νομικό πλαίσιο όσον αφορά την Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΕΠΕ) για τα έργα που υλοποιούνται, γεγονός που περιλαμβάνει και την ενίσχυση των ανθρώπινων πόρων, και συγκεκριμένα τα κριτήρια πιστοποίησης των εμπειρογνωμόνων.
Συγκεκριμένα, στην ετήσια έκθεση που αναλύει την πορεία της νομικής εναρμόνισης σε διάφορους τομείς, η Γραμματεία αναφέρει ότι έχουν γίνει ορισμένα βήματα, ωστόσο η πρόοδός τους υπήρξε αργή.
«Η Αλβανία έχει ξεκινήσει τη σύνταξη κανόνων και διαδικασιών για την Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΕΠΕ) σε διασυνοριακό πλαίσιο, όπως απαιτείται από το άρθρο 7 της Οδηγίας ΕΠΕ. Επίσης, έχει αναφερθεί πρόοδος όσον αφορά τη δημιουργία ενός συστήματος πιστοποίησης για τους εμπειρογνώμονες ΕΠΕ. Ωστόσο, το σύστημα αυτό παραμένει καθυστερημένο και ημιτελές, ενώ τα κριτήρια για την πιστοποίηση των εμπειρογνωμόνων ΕΠΕ, την περιβαλλοντική εμπειρογνωμοσύνη και τον περιβαλλοντικό έλεγχο δεν έχουν ακόμη καθοριστεί πλήρως, αποδυναμώνοντας το θεσμικό πλαίσιο που είναι αναγκαίο για την αποτελεσματική εφαρμογή της Οδηγίας ΕΠΕ», αναφέρεται στην έκθεση.
Η ίδια έκθεση επισημαίνει ότι δεν έχουν ληφθεί περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση των ελλείψεων που εντοπίστηκαν στις προηγούμενες Εκθέσεις Εφαρμογής της Γραμματείας. Ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με την έκθεση, η Αλβανία εξακολουθεί να μην συμμορφώνεται με τα άρθρα 8 και 8α της Οδηγίας ΕΠΕ. Ο ισχύων νόμος για την ΕΠΕ παραμένει ανεπαρκής, καθώς δεν απαιτεί οι αποφάσεις για τη χορήγηση άδειας ανάπτυξης να περιλαμβάνουν το αιτιολογημένο συμπέρασμα της ΕΠΕ, τους περιβαλλοντικούς όρους, τα μέτρα μετριασμού και τις υποχρεώσεις παρακολούθησης. Επιπλέον, τα κριτήρια επιλογής (screening) δεν είναι σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας ΕΠΕ.
«Η Αλβανία έχει αναφέρει ότι η ΕΠΕ είναι ενσωματωμένη στο σύστημα "one-stop-shop" για τη χορήγηση οικοδομικών αδειών. Οι θεσμικές ικανότητες για τη διενέργεια ΕΠΕ παραμένουν περιορισμένες και ανεπαρκείς για να διασφαλίσουν μια εναρμονισμένη διαδικασία για την ΕΠΕ και τις λοιπές συναφείς αξιολογήσεις (αξιολόγηση βιοποικιλότητας/δέουσα αξιολόγηση και αξιολόγηση επιπτώσεων στα ύδατα).
Κατά την περίοδο αναφοράς, η Αλβανία έχει αναφέρει περισσότερες από 50 ΕΠΕ για ενεργειακά έργα, κυρίως φωτοβολταϊκά και υδροηλεκτρικά έργα, καθώς και ένα μεγάλο αιολικό πάρκο ισχύος 120 MW. Η Γραμματεία έχει λάβει μία καταγγελία σχετικά με τη διαδικασία ΕΠΕ για τον θερμοηλεκτρικό σταθμό ισχύος 170 MW στο Ροσκόβετς. Εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με υδροηλεκτρικά έργα στους ποταμούς Βιόσα και Βαλμπόνα, καθώς και για το έργο της Σκαβίτσα», αναφέρεται στην έκθεση.
Η Γραμματεία υπογραμμίζει ότι η Οδηγία για τη Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση (ΣΠΕ/SEA) έχει σε μεγάλο βαθμό μεταφερθεί στην εθνική νομοθεσία, ωστόσο η εφαρμογή της παραμένει ανεπαρκής. «Η προγραμματισμένη αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (NEKP/NECP), η οποία θα έπρεπε να περιλαμβάνει επικαιροποιημένη έκθεση ΣΠΕ ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών παραμέτρων, είχε προβλεφθεί για αυτή την περίοδο αναφοράς, αλλά αναβλήθηκε εκ νέου, χωρίς σαφή οδικό χάρτη ως προς το πότε θα πραγματοποιηθεί η αναθεώρηση», αναφέρεται στο έγγραφο.
