Επιδιώκοντας να ανακόψει τη φυγή των νέων γιατρών της, η Αλβανία θέσπισε νόμο που υποχρεώνει τους πρόσφατους πτυχιούχους ιατρικής να εργάζονται στη χώρα τους έως και πέντε χρόνια ή μέχρι να εξοφλήσουν τα δίδακτρά τους.
Ως μία από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, η βαλκανική χώρα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τους μισθούς και τις συνθήκες εργασίας στη Γερμανία ή την Ιταλία, όπου πολλοί νέοι Αλβανοί γιατροί μετακινούνται για εργασία.
Από τότε που ο νόμος τέθηκε σε ισχύ την 1η Οκτωβρίου, οι φοιτητές ιατρικής ζητούν την κατάργησή του. Έχουν πραγματοποιήσει διαμαρτυρίες έξω από το υπουργείο Παιδείας και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου των Τιράνων.
Χαρακτηρίζουν τη νομοθεσία «αντισυνταγματική» και υποστηρίζουν ότι παραβιάζει βασικές αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετικά με την ελευθερία μετακίνησης. Λένε επίσης ότι τους στερεί την ευκαιρία να αναπτύξουν την εκπαίδευσή τους στο εξωτερικό.
Οι φοιτητές έχουν προσφύγει στο Συνταγματικό Δικαστήριο και η απόφασή του αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες.
«Ο νέος νόμος παραβιάζει το δικαίωμα των φοιτητών να επιλέγουν ελεύθερα πού θέλουν να εργαστούν», δήλωσε στο AFP ο πενταετής φοιτητής Ρεάντ Κούλαϊ.
«Οι φοιτητές όχι μόνο που δεν έχουν κίνητρο να παραμείνουν στην Αλβανία, αλλά δεν μπορούν να εξαναγκαστούν να μείνουν», δήλωσε ο Κούλαϊ, περιτριγυρισμένος από τους συμφοιτητές του έξω από την Ιατρική Σχολή των Τιράνων.
Ενώ η Γερμανία έχει 4,5 γιατρούς για κάθε 1.000 κατοίκους, η Αλβανία έχει μόλις 1,9, μία από τις χαμηλότερες αναλογίες στην Ευρώπη, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Την τελευταία δεκαετία πάνω από 3.000 γιατροί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα των 2,8 εκατομμυρίων κατοίκων, σύμφωνα με την ομοσπονδία των Αλβανών γιατρών στην Ευρώπη. Τουλάχιστον 1.000 από αυτούς εργάζονται στη Γερμανία.
«Πρόκειται για ένα πραγματικά μεγάλο πρόβλημα», προειδοποίησε ο οφθαλμίατρος Παϊτίμ Λουτάι, ο οποίος επέστρεψε στην Αλβανία μετά από ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο στο Παρίσι.
Πιστεύει ότι το σύστημα εκπαίδευσης πρέπει να βελτιωθεί, με την ένταξη των τελειόφοιτων φοιτητών στον τομέα της δημόσιας υγείας.
Άλλα ιατρικά επαγγέλματα αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις με τουλάχιστον 16.000 νοσηλευτές και εργαζόμενοι στον τομέα της φροντίδας να έχουν εγκαταλείψει την Αλβανία τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με την εθνική ένωση νοσηλευτών.
Φέτος ο αριθμός των νέων που εγγράφονται σε νοσηλευτικές σπουδές αυξήθηκε και πάλι, δήλωσε ο Γκέβιο Ταμπάκου, ο οποίος διαχειρίζεται την UAlbania, μια πύλη με στοιχεία για τις εγγραφές στα πανεπιστήμια. Αυτό δείχνει ότι οι φοιτητές αυτοί θέλουν να χρησιμοποιήσουν το δίπλωμα ως διαβατήριο, είπε.
«Διχασμένη ανάμεσα σε δύο αγάπες»
Δεν συμμερίζονται όλοι τις απόψεις των φοιτητών ιατρικής.
Η Ναγιάντα Κόμο, καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή των Τιράνων, δήλωσε ότι «ο νόμος που αποσκοπεί στον περιορισμό της αποχώρησης των νέων γιατρών δεν είναι περιοριστικός».
«Το να εργάζεσαι για μερικά χρόνια σε μια πόλη, σε ένα χωριό, για να υπηρετήσεις την πατρίδα σου, τον λαό σου, είναι το πιο όμορφο πράγμα για έναν γιατρό», δήλωσε η Κόμο.
Τον Σεπτέμβριο, ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα δήλωσε ότι η Αλβανία «δεν μπορεί να προμηθεύει τη Γερμανία με γιατρούς».
«Τους πληρώνουμε, τους προετοιμάζουμε και η Γερμανία τους παίρνει», είπε.
Ο εξαετής φοιτητής ιατρικής Κρίστι Τάτα δήλωσε ότι αισθάνεται «διχασμένος ανάμεσα σε δύο αγάπες – να ειδικευτεί στο εξωτερικό και στη συνέχεια να επιστρέψει στην Αλβανία ή να εργαστεί στη χώρα» μετά τις σπουδές του.
Ο Τάτα περιμένει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου προτού κάνει την επιλογή του.
Καλύτερες συνθήκες
Τα εξειδικευμένα γραφεία διαφημίζουν καλύτερες ευκαιρίες στο εξωτερικό, βαθαίνοντας το δίλημμα.
«Εξασφαλισμένη εργασία και σύμβαση στα μεγαλύτερα νοσοκομεία της Γερμανίας, δυνατότητα επιλογής πόλης και τόπου εργασίας σε 2.000 πόλεις σε όλη τη Γερμανία. Μισθός από 2.800 έως 3.900 ευρώ μηνιαίως», υπόσχεται ένας.
«Ευκαιρίες καριέρας με όλα τα ευρωπαϊκά πρότυπα», λέει ένας άλλος.
Σε μια χώρα όπου ο μέσος μισθός ενός νέου πτυχιούχου στο δημόσιο τομέα είναι 1.000 ευρώ το μήνα, τέτοιες προσφορές είναι δελεαστικές.
Όμως, οι φοιτητές λένε ότι περισσότερο από τον μισθό, οι καλύτερες συνθήκες εργασίας είναι το κλειδί για να παραμείνουν στην Αλβανία.
«Η φυγή απέχει πολύ από τη λύση», δήλωσε η Λεάντα Τάσε, ειδικευόμενη οφθαλμίατρος στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο των Τιράνων.
«Η Αλβανία χρειάζεται γιατρούς και το πιο σημαντικό είναι να επιμείνουμε στη βελτίωση των συνθηκών που είναι απαραίτητες για να ασκούμε το επάγγελμά μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».
Από την 1η Νοεμβρίου, η Γερμανία εισάγει ένα νέο, εξορθολογισμένο σύστημα μετανάστευσης για εργαζόμενους από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Αλβανία.
Η λεγόμενη "Chancenkarte" – (η «κάρτα ευκαιρίας») για άτομα με δυνητική και όχι μόνιμη σύμβαση εργασίας, θα μπορούσε να κάνει την απόφαση να εργαστεί κανείς στο εξωτερικό ακόμη πιο δελεαστική.
Πηγή: AFP