Το βουλγαρικό κοινοβούλιο ψήφισε σήμερα υπέρ της άρσης του βέτο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στη Βόρεια Μακεδονία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ανοίγοντας το δρόμο για την άρση του αδιεξόδου και την έναρξη των συνομιλιών.
«Η απόφαση ελήφθη με 170 ψήφους υπέρ, 37 ψήφους κατά και 21 αποχές», ανακοίνωσε στο τέλος της ψηφοφορίας ο αντιπρόεδρος του κοινοβουλίου Ατανάς Ατανάσοφ.
Η απόφαση θα πρέπει τώρα να επικυρωθεί από την απερχόμενη κυβέρνηση του φιλοευρωπαίου Κίριλ Πέτκοφ, ο οποίος είχε δηλώσει χθες πως θα ενεργήσει «γρήγορα».
Η Βόρεια Μακεδονία είναι από το 2005 μπλοκαρισμένη στον προθάλαμο της ΕΕ. Η Ελλάδα είχε αρχικά θέσει βέτο μέχρι το 2018 και στη συνέχεια η Σόφια μπλόκαρε τη διαδικασία το 2020 με φόντο μακροχρόνιες ιστορικές και πολιτιστικές διενέξεις.
Η Βουλγαρία ήταν ωστόσο το 1992 η πρώτη χώρα που είχε αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της γείτονός της κατά τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας, όμως οι σχέσεις τους στη συνέχεια εντάθηκαν.
Εξαιτίας της διένεξης αυτής, οι διαπραγματεύσεις με την Αλβανία έχουν επίσης σταματήσει, καθώς η ΕΕ έχει συνδέσει αυτές τις δύο υποψηφιότητες.
Τη σημερινή ψήφο του βουλγαρικού κοινοβουλίου επέτρεψε η μεταστροφή δύο αντιπολιτευόμενων βουλγαρικών κομμάτων, μεταξύ των οποίων αυτό του πρώην πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ, σε ένα πλαίσιο μεσολάβησης της Γαλλίας, η οποία ασκεί κατά το τρέχον εξάμηνο την εναλλασσόμενη προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με το συμβιβασμό που βρίσκεται στο τραπέζι, τα Σκόπια οφείλουν κυρίως να δεσμευθούν να τροποποιήσουν το Σύνταγμα της χώρας ώστε να περιλάβουν τους Βουλγάρους στις αναγνωρισμένες εθνικές ομάδες και «να θέσουν σε εφαρμογή» μια συνθήκη φιλίας του 2017, που έχει στόχο να εξαλειφθούν οι ομιλίες μίσους.
Κατά τις συζητήσεις που προηγήθηκαν της ψηφοφορίας, ο Χρίστο Ιβάνοφ, πρόεδρος του κόμματος Δημοκρατική Βουλγαρία, το οποίο είχε την πρωτοβουλία για την ψηφοφορία στο κοινοβούλιο, είχε καλέσει τα κόμματα «να μην χάσουν αυτή την ευκαιρία» να επιλύσουν το ζήτημα πριν από το τέλος της γαλλικής προεδρίας στις 30 Ιουνίου.
«Σε τελευταία ανάλυση, είναι προς το συμφέρον μας να προσφέρουμε μια προοπτική ένταξης των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ», υπογράμμισε.
Ηγέτες των χωρών αυτών εξέφρασαν χθες, Πέμπτη, τη «δυσαρέσκειά» τους και κατήγγειλαν την έλλειψη «αξιοπιστίας» της ΕΕ μετά τη σύνοδο κορυφής των 27 στις Βρυξέλλες.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έβαλε και πάλι στο τραπέζι το ζήτημα της διεύρυνσης της ΕΕ στα Βαλκάνια και η δυτική πίεση προς τη Σόφια για να άρει την αντίθεσή της αυξήθηκε.
Παρά την αντίθεση μεγάλου μέρους της κοινής γνώμης και κομμάτων, ο πρωθυπουργός Κίριλ Πετκόφ εφάρμοσε τους τελευταίους μήνες μια στρατηγική προσέγγισης.
Οι διαφορές παραμένουν εντούτοις πολλές και οι βουλευτές προειδοποίησαν σήμερα ότι δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο να εμφανισθούν νέα εμπόδια, αν οι συνομιλίες σκοντάψουν.
Σύμφωνα με το κείμενο που εγκρίθηκε σήμερα, «τίποτε στη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως αναγνώριση από τη Βουλγαρία της μακεδονικής γλώσσας», την οποία η Σόφια θεωρεί βουλγαρική διάλεκτο.
Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, μένει επίσης να πεισθούν τα Σκόπια: ο πρωθυπουργός Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι είχε δηλώσει χθες, Πέμπτη, πως αυτή η πρόταση συμβιβασμού «στη σημερινή μορφή της» είναι «απαράδεκτη».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
