Το Μαυροβούνιο φιλοδοξεί να ολοκληρώσει τη διαδικασία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το τέλος της θητείας της τωρινής κυβέρνησης, δηλαδή τα επόμενα 3-3,5 χρόνια, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Φίλιπ Ιβάνοβιτς, σε συζήτηση για τη Διεύρυνση της Ε.Ε. που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του 9ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Παράλληλα διαβεβαίωσε ότι το Μαυροβούνιο ήταν και θα παραμείνει 100% ευθυγραμμισμένο με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της Ε.Ε. τονίζοντας ότι δεν υπάρχουν φωνές από την κυβερνητική πλειοψηφία ή την κυβέρνηση που να υπονοούν ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει.
Η ευθυγράμμιση με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας είναι καθημερινή υπόθεση και θα τη συνεχίσουμε γιατί ουσιαστικά δεν είναι μόνο μία καλή διάσταση της ένταξής μας στην ΕΕ, αλλά περιλαμβάνεται και στη συμφωνία συνεργασίας που υπέγραψαν τα κόμματα που σχημάτισαν την κυβέρνηση και την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, προβλέπεται ρητά στο κυβερνητικό πρόγραμμα και είναι ένας από τους πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής, τόνισε ο κ. Ιβάνοβις.
Αναφερόμενος στο θέμα της ένταξης του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης, ο υπουργός Εξωτερικών του Μαυροβουνίου είπε ότι απαιτείται η εκπλήρωση ορισμένων κριτηρίων, που αφορούν το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία. «Η απόφαση για το Κόσοβο ενδέχεται να έρθει στην ημερήσια διάταξη της Επιτροπής Υπουργών στα μέσα Μαΐου. Υπάρχει ακόμη χρόνος μέχρι τότε και φυσικά εξετάζοντας όλες τις απαιτήσεις και με τη διαβούλευση με τους φίλους και τους εταίρους μας, θα καταλήξουμε στην τελική απόφαση όταν έρθει η ώρα», εξήγησε.
Εκτιμώντας ότι η Διεύρυνση της ΕΕ είναι η πιο επιτυχημένη πολιτική της, ο κ. Ιβάνοβιτς χαρακτήρισε περίεργη την παράταση της. «Είναι αλήθεια ότι το Μαυροβούνιο είναι σε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ εδώ 12 χρόνια, αλλά όπως σε κάθε σχέση, χρειάζονται δύο. Άρα δεν φταίει μόνο το Μαυροβούνιο για τη μεγάλη διάρκεια των διαπραγματεύσεων αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν σκεφτόταν στρατηγικά για τη Διεύρυνση για αρκετό καιρό», είπε, προσθέτοντας ότι στην περίπτωση του Μαυροβουνίου, η στάση της ΕΕ ως προς τη Διεύρυνση άλλαξε αρκετές φορές.
«Ξεκινήσαμε με έναν κανόνα του παιχνιδιού, το 2017 ή το 2018, ακούσαμε ότι δεν θα υπάρξει καμία Διεύρυνση πριν από το 2025 και αυτό ήταν πολύ αποθαρρυντικό για όλους. Μετά από αυτό, έχουμε τη νέα μεθοδολογία που λέει ότι δεν μπορείτε να σημειώσετε πρόοδο σε κανένα διαπραγματευτικό κεφάλαιο, χωρίς να καταγραφεί πρόοδος στα κεφάλαια 23 και 24, για το κράτος δικαίου και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς. Αποδεχθήκαμε και αυτή τη μεθοδολογία», ανέφερε ο ο κ. Ιβάνοβιτς, διευκρινίζοντας ότι τους τελευταίους πέντε μήνες, η χώρα του έχει σημειώσει εξαιρετική πρόοδο στα κεφάλαια 23 και 24 και άλλα επτά έως δέκα είναι έτοιμα να κλείσουν.
Αναμένουμε να λάβουμε την ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης μέχρι το τέλος Μαΐου. Νομίζω ότι υπάρχει συναίνεση, ότι αυτή η έκθεση θα είναι θετική και θα αρχίσουμε να κλείνουμε τα διαπραγματευτικά κεφάλαια, εκτίμησε.
Αν υπάρχει πρόβλημα στη λειτουργία εντός της ΕΕ, δεν θα πρέπει να αποτελεί δικαιολογία για να χάσουμε τη Διεύρυνση. Οι εσωτερικές μεταρρυθμίσεις και η Διεύρυνση μπορούν να συμβούν, ώστε μέσα στα επόμενα χρόνια να είμαστε έτοιμοι να γίνουμε μέλη και η ΕΕ να είναι έτοιμη για την αποδοχή νέων μελών. Και νομίζω ότι αυτό είναι πολύ ρεαλιστικό και πολύ εφικτό έως το 2028 ή το 2029, επισήμανε ο κ. Ιβάνοβιτς.
Το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν συνεπές, εντός και εκτός της ΕΕ τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την υποστήριξη της ασφάλειας και της σταθερότητας σε όλη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων και ποτέ δεν αμφιταλαντεύτηκε σε αυτή τη δέσμευση, είπε ο λόρδος Στιούαρτ Πιτς, ειδικός απεσταλμένος του Πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου για τα Δυτικά Βαλκάνια.
«Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε τις ειρηνευτικές δυνάμεις. Πολλά κράτη στα Δυτικά Βαλκάνια είναι ήδη στο ΝΑΤΟ, και εμείς, ως Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζουμε να τα υποστηρίζουμε ως σύμμαχοι, κι αυτό είναι σημαντικό για τη συλλογική ασφάλεια ολόκληρης της ηπείρου, ιδιαίτερα στην περιοχή που βρισκόμαστε», ανέφερε ο λόρδος Πιτς, σημειώνοντας ότι είναι λυπηρό για την Ευρώπη το ότι είναι αναγκαίες ειρηνευτικές δυνάμεις στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, 28 χρόνια μετά τον πόλεμο και στο Κόσοβο 25 χρόνια μετά τη σύγκρουση.
«Το γεγονός ότι χρειαζόμαστε αυτές τις αποστολές ουσιαστικά απαντά στην ερώτηση για την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή», είπε ο λόρδος Πιτς, προσθέτοντας ότι είναι αναγκαία η παρουσία του ύπατου εκπροσώπου της διεθνούς κοινότητας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, μέχρι η χώρα να ενταχθεί στην Ε.Ε.
Εξέφρασε ακόμη τη θέση ότι το επείγον που προκάλεσε ο παράνομος πόλεμος της Ρωσίας είναι η εναπομείνουσα επιρροή της Μόσχας στη Βαλκανική Χερσόνησο, που παίρνει διαφορετικές μορφές -μυθικές και ιστορικές, αλλά είναι αληθινή και δεν πρέπει να παραβλέπεται. «Πρέπει να απωθήσουμε την παραπληροφόρηση. Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε πολύ πιο γρήγοροι σ' αυτό» υποστήριξε και τόνισε την ανάγκη ταλαντούχοι νέοι και νέες να μην φύγουν από την περιοχή και να έρθουν εγγύτερα στην ΕΕ.
Μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η ΕΕ συνειδητοποίησε ότι δεν έχει την πολυτέλεια να μην προχωρήσει σε Διεύρυνση για λόγους ασφαλείας, ανέφερε η Νάταλι Τότσι, διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων της Ιταλίας, σημειώνοντας ότι στην περίπτωση των τριών χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης της Ε.Ε. (Ουκρανία, Μολδαβία, Γεωργία) όπως και στα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων υπάρχει στρατηγική λογική, επειδή το ΝΑΤΟ δεν έχει παρουσία.
Το αδιέξοδο της στασιμότητας μπορεί να αρθεί με την ένταξη του Μαυροβουνίου και της Μολδαβίας και να υπάρξει κεφαλαιοποίηση της στρατηγικής δυναμικής, είπε.
Αλλαγές για επιτάχυνση της διαδικασίας Διεύρυνσης
Η εσωτερική μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρέπει να αποτελεί δικαιολογία για την καθυστέρηση της Διεύρυνσης, ειδικά με τις χώρες που δεν δημιουργούν πρόβλημα ενσωμάτωσης, όπως το Μαυροβούνιο και η Μολδαβία, ανέφερε ο Πίτερ Γκρκ, γενικός γραμματέας του Στρατηγικού Φόρουμ του Μπλεντ και εθνικός συντονιστής για τα Δυτικά Βαλκάνια του υπουργείου Εξωτερικών της Σλοβενίας.
«Νομίζω ότι η εσωτερική μεταρρύθμιση δεν θα έπρεπε να αποτελεί δικαιολογία για την ένταξη μιας χώρας 600.000 κατοίκων», πρόσθεσε.
«Αν δεις ότι η γειτονιά καίγεται, ότι η παγκόσμια κοινότητα αλλάζει, ότι η νέα πραγματικότητα έρχεται, τότε πρέπει να πάρεις ως χώρα στρατηγική απόφαση. Αυτός είναι ο λόγος που προτείναμε μαζί με τη Γερμανία να αλλάξουν ουσιαστικά οι διαδικασίες στο εσωτερικό της Διεύρυνσης για να γίνει πιο γρήγορη», τόνισε, αναφερόμενος στην πρόταση για ειδική πλειοψηφία στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα στάδια της διαδικασίας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συμφέρον και καθήκον να προσπαθήσει να εξάγει την Pax Europea (ευρωπαϊκή ειρήνη) σε λιγότερο σταθερά, λιγότερο ανεπτυγμένα τμήματα της ευρωπαϊκής ηπείρου. Το συμφέρον και το καθήκον έχει ενισχυθεί από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ανέφερε ο Λουκάς Τσούκαλης, πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).
Η άλλη πλευρά της ιστορίας είναι ότι ξέρουμε, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη για Διεύρυνση, ούτε οι υποψήφιες χώρες είναι έτοιμες να εισέλθουν εκπληρώνοντας τα κριτήρια προσχώρησης, παρατήρησε, τονίζοντας ότι «δεν έχουμε συμφέρον να μετατρέψουμε την Ε.Ε. σε ένα μοντέλο δυσλειτουργικότητας με περισσότερες από 30 χώρες χωρίς να αλλάζουμε τους κανόνες του παιχνιδιού εσωτερικά.
Μία διαφορετική προσέγγιση, όπως είπε ο κ. Τσούκαλης, θα συμπεριλαμβάνει ενσωμάτωση κατά στάδια, οι χώρες θα συμμετέχουν σταδιακά στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, όταν θα πληρούν κριτήρια σε ορισμένους τομείς και μετά θα προχωρούν σε επόμενη φάση.
Η αίθουσα αναμονής για πλήρη ένταξη δεν θα είναι «ή όλα ή τίποτα», αλλά μία διαδικασία με στάδια, είπε τονίζοντας την ανάγκη των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων στην ΕΕ, που μπορούν να συνοψιστούν σε δύο λέξεις: θεσμοί και χρήματα.
Τη συζήτηση με θέμα «Διεύρυνση της Ε.Ε. 2030. Ένα Όνειρο ή Πραγματικότητα» συντόνισε ο Ιωάννης Αρμακόλας, επικεφαλής Προγράμματος ΝΑ Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
