Η Αλβανία προχωρά με ταχείς ρυθμούς στην υλοποίηση νέων διασυνοριακών διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης με τις γειτονικές της χώρες, στοχεύοντας στη μείωση της εξάρτησής της από την υδροηλεκτρική παραγωγή και τη μείωση του κόστους ανταλλαγής ενέργειας στην περιφερειακή αγορά.
Το πιο ώριμο έργο σε εξέλιξη είναι η διασυνοριακή γραμμή μεταφοράς 400 kV που θα συνδέει την Αλβανία με τη Βόρεια Μακεδονία. Η ολοκλήρωσή του αναμένεται έως το τέλος του 2025. Τα χωματουργικά έργα βρίσκονται στο τελικό στάδιο, ενώ πρόκειται να ξεκινήσουν σύντομα οι μηχανολογικές εργασίες, μεταξύ των οποίων η εγκατάσταση μετασχηματιστών και ο απαραίτητος ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός. Ταυτόχρονα, προχωρούν οι εργασίες για την επέκταση των υφιστάμενων υποσταθμών στο Ελμπασάν και στο Φιέρι.
Το έργο συγχρηματοδοτείται από:
- Δάνειο 50 εκατομμυρίων ευρώ από τη Γερμανική Αναπτυξιακή Τράπεζα KfW,
- Επιχορήγηση 17 εκατομμυρίων ευρώ από το Επενδυτικό Πλαίσιο για τα Δυτικά Βαλκάνια (WBIF),
- Συγχρηματοδότηση 5 εκατομμυρίων ευρώ από τον Αλβανικό Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (OST).
Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή δύο γραμμών μεταφοράς υψηλής τάσης 400 kV: Ελμπασάν – Qafë Thanë και Ελμπασάν – Φιέρι, συνολικού μήκους 130 χιλιομέτρων, καθώς και την ανέγερση του νέου υποσταθμού Elbasan 3.
Η Αλβανία διαθέτει ήδη ενεργή διασύνδεση 400 kV με το Κόσοβο, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες σκοπιμότητας για τη δημιουργία νέας γραμμής προς την Ελλάδα. Τα έργα αυτά αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη δημιουργία ενός ενιαίου και πλήρως διασυνδεδεμένου δικτύου υψηλής τάσης στα Δυτικά Βαλκάνια.
Παράλληλα, η Αλβανία θέτει τις βάσεις για ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο έργο: την κατασκευή υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου διασύνδεσης με την Ιταλία. Αν και το έργο βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο σχεδιασμού, έχουν ήδη ξεκινήσει οι διακυβερνητικές συνομιλίες. Όπως δήλωσε ο κ. Dorjan Sejamini, επικεφαλής διεθνών έργων του OST:
«Δεν βρισκόμαστε ακόμη στη φάση όπου μπορούμε να μιλήσουμε για τεχνικές λεπτομέρειες, όπως η χρηματοδότηση, το μήκος του καλωδίου ή τα σημεία σύνδεσης στην Ιταλία, ωστόσο η διαδικασία έχει επίσημα ξεκινήσει».
Η ενίσχυση των διασυνοριακών ηλεκτρικών διασυνδέσεων εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο στρατηγικής της Αλβανίας για:
- Ενοποίηση της ενεργειακής αγοράς των Δυτικών Βαλκανίων,
- Βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας,
- Διεύρυνση και διαφοροποίηση των πηγών παραγωγής και διανομής ενέργειας.
Με την υλοποίηση αυτών των έργων, η Αλβανία επιδιώκει να καταστεί ενεργειακός κόμβος στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Νότιας Ευρώπης.