Ο συνασπισμός SELDI, ο οποίος παρακολουθεί τη διαφθορά και τη διακυβέρνηση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, επισημαίνει στην τελευταία του έκθεση ότι οι μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δεν έχουν επιτύχει καμία ουσιαστική βελτίωση.
Σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύτηκε σήμερα στα Τίρανα, η Αλβανία έχει τα υψηλότερα ποσοστά δωροδοκίας, την υψηλότερη πίεση αξιωματούχων για αποδοχή δωροδοκιών και τη μεγαλύτερη θυματοποίηση πολιτών από τη διαφθορά.
Στην τελευταία έκθεση του συνασπισμού SELDI για τη διαφθορά στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αναφέρεται επίσης ότι υπάρχει στασιμότητα (stagnation) στις μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς.
Η Αλβανία κατέχει την πρώτη θέση στην περιοχή για τα υψηλότερα ποσοστά δωροδοκίας (40%), ακολουθούμενη από τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τέλος το Κοσσυφοπέδιο και το Μαυροβούνιο με τα χαμηλότερα ποσοστά δωροδοκίας (10%).
Στην Αλβανία, σύμφωνα με την έκθεση, υπάρχει η μεγαλύτερη πίεση από αξιωματούχους στους πολίτες να δώσουν δωροδοκίες (52 %), ακολουθούμενη από τη Βόρεια Μακεδονία (31 %), τη Σερβία (26 %), τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (24 %) και τέλος το Μαυροβούνιο. (11 %) και το Κοσσυφοπέδιο (7 %).
Το 2023/2024, η Αλβανία είναι η πιο επηρεασμένη από τη θυματοποίηση της διαφθοράς. Το 80% του πληθυσμού του τείνει να δέχεται ή να προσφέρει δωροδοκίες, ενώ οι πολίτες του Μαυροβουνίου είναι λιγότερο ευάλωτοι, όπου μόνο το 48% είναι επιρρεπή στη διαφθορά, αναφέρει η έκθεση.
Η αισιοδοξία των πολιτών της Αλβανίας για τις πολιτικές κατά της διαφθοράς έχει μειωθεί στο 20 % (-6 % λιγότερο από την προηγούμενη μέτρηση), ενώ σχεδόν σε όλες τις άλλες χώρες έχει αυξηθεί η πεποίθηση ότι η διαφθορά θα μειωθεί.
Η εμπειρογνώμονας του Κέντρου για τη Μελέτη της Δημοκρατίας, Daniela Mineva, μέλος του συνασπισμού με 17 οργανώσεις από 14 χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, λέει στη VOA ότι ιδρύονται νέοι θεσμοί και υιοθετούνται νέοι νόμοι, αλλά δεν εφαρμόζονται στην πράξη.
Πρόσθεσε ότι το έργο IPA της ΕΕ προβλέπει 619 εκατομμύρια ευρώ για βελτιώσεις του κράτους δικαίου σε αυτήν την περιοχή, αλλά δεν υπάρχει ακόμη τιμωρία για υψηλόβαθμους αξιωματούχους που εμπλέκονται σε διαφθορά.
«Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δείχνει ότι αυτή τη στιγμή η εμπλοκή στη διαφθορά κυμαίνεται μεταξύ 10% στο Μαυροβούνιο και την Αλβανία με 40%. Στην Αλβανία, το 80 τοις εκατό των ανθρώπων ισχυρίστηκαν ότι θα έδιναν ή θα δεχόντουσαν δωροδοκία εάν χρειαζόταν να το κάνουν. Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό και χτυπά την αισιοδοξία των πολιτών ότι η κυβέρνηση μπορεί να κάνει κάτι για τις υποσχέσεις κατά της διαφθοράς. Συμβουλεύουμε να δεχτούμε την σύλληψη του κράτους σε δημόσιους φορείς και οι διεθνείς εταίροι και η κοινωνία των πολιτών να εργαστούν για τη διασφάλιση ελέγχων και ισορροπιών δυνάμεων», είπε η κ. Μινέβα.
Κατά την αξιολόγηση του επιπέδου διαφθοράς στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων από το Σύστημα Παρακολούθησης Διαφθοράς SELDI, προέκυψε ότι οι πολιτικές κατά της διαφθοράς στην περιοχή δεν τείνουν να έχουν μόνιμο αποτέλεσμα, ενώ δημόσιοι θεσμοί και πολιτικά κόμματα προσχωρούν κρατικά δίκτυα που απαγάγουν τη λήψη αποφάσεων της κυβέρνησης.
Παρά τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν για την ένταξη στην ΕΕ, οι πολίτες εξακολουθούν να θεωρούν τη διαφθορά ως ένα από τα κύρια προβλήματα των Δυτικών Βαλκανίων, που περιλαμβάνει τη μη διάκριση των εξουσιών, την έλλειψη αποτελεσμάτων δικαιοσύνης, τις πολιτικές παρεμβάσεις και την αδύναμη ακεραιότητα του δημόσιου τομέα. , αναφέρει η έκθεση.
Ο συνασπισμός SELDI και το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών ACER διοργάνωσαν σήμερα ένα περιφερειακό φόρουμ για την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη σύλληψη του κράτους.
Ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Αλβανία, Πρέσβης Silvio Gonzato, δήλωσε ότι τα μέτρα κατά της διαφθοράς πρέπει να είναι ορατά όσον αφορά την πρόληψη, την ποινική δίωξη και την τιμωρία, επειδή η διαφθορά φέρνει έγκλημα και ανισότητα, βλάπτει το επιχειρηματικό κλίμα και απομακρύνει τους ανθρώπους από τη χώρα Οι νέοι που έχουν χάσει την πίστη τους ότι οι αρχές θα τα καταφέρουν σε αυτό το φαινόμενο.
«Ενώ οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων συνεχίζουν το έργο τους για την ένταξη στην ΕΕ, τόσο η επιμονή όσο και η αντίληψη της διαφθοράς παραμένουν υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ, επομένως πρέπει να επικεντρωθούμε στην ενσωμάτωση όλων των προσπαθειών κατά της διαφθοράς σε όλα τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων, ξεκινώντας από τους τομείς με τον υψηλότερο κίνδυνο και ότι τα αποτελέσματα αυτού του αγώνα είναι ορατά και αυτό είναι μια σημαντική απαίτηση για να προχωρήσουμε με την ένταξη στην ΕΕ», δήλωσε ο Πρέσβης Gonzato.
Η Συνέλευση δημιούργησε πρόσφατα μια ειδική επιτροπή για την εμβάθυνση των μεταρρυθμίσεων στη χρηστή διακυβέρνηση, την καταπολέμηση της διαφθοράς και το κράτος δικαίου, η οποία θεωρείται μια ακόμη ευκαιρία για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Παρά τον σκεπτικισμό της αντιπολίτευσης, η πλειοψηφία εκφράζει τη βεβαιότητα ότι τα νέα μέτρα θα επηρεάσουν αυτές τις προσπάθειες.
Το νέο Σχέδιο Ανάπτυξης της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια στοχεύει στην ενίσχυση και επιτάχυνση των προσπαθειών κατά της διαφθοράς, προσφέροντας έως και 6 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια και επιχορηγήσεις σε αντάλλαγμα για την εφαρμογή βασικών μεταρρυθμίσεων σε αυτές τις χώρες. Αυτό θεωρείται ως μια νέα ευρωπαϊκή υποστήριξη για τα μέτρα κατά της διαφθοράς των Δυτικών Βαλκανίων, των οποίων οι χώρες φιλοδοξούν να ενσωματωθούν στην ΕΕ.
