Το ΝΑΤΟ έχει ξεκινήσει την ανοικοδόμηση μιας αεροπορικής βάσης της κομμουνιστικής εποχής στην Αλβανία με σκοπό να τη χρησιμοποιήσει για τις επιχειρήσεις της συμμαχίας.
Αναπτύχθηκε υπό την ιταλική φασιστική κατοχή, μετονομάστηκε σε «Πόλη Στάλιν» στον κομμουνισμό και καταδικασμένη στη φτώχεια από τη μετάβαση στον καπιταλισμό, η αλβανική πόλη Kuçova θα γίνει πλέον συνώνυμο του ΝΑΤΟ.
Τρία χρόνια αφότου η δυτική στρατιωτική συμμαχία ανακοίνωσε την ανοικοδόμηση της αεροπορικής βάσης της Kuçova με 51 εκατομμύρια ευρώ, οι εργασίες ξεκίνησαν με σκοπό η βάση της κομμουνιστικής εποχής να παίξει σημαντικό ρόλο στις επιχειρήσεις της συμμαχίας.
Το ΝΑΤΟ αναφέρει ότι η ανακατασκευή θα φέρει τη βάση -που κάποτε φιλοξενούσε μαχητικά αεροσκάφη MiG σοβιετικής και κινεζικής κατασκευής- στα πρότυπα της συμμαχίας ανακαινίζοντας διαδρόμους προσγείωσης, συνδετικούς δρόμους και εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
Αυτό σηματοδοτεί την τελευταία ενσάρκωση μιας βάσης που χτίστηκε με καταναγκαστική εργασία τη δεκαετία του 1950 ως κεντρικό μέσο άμυνας ενάντια στους εχθρούς που έβλεπε γύρω του ο παρανοϊκός δικτάτορας Ενβέρ Χότζα. Ο κομμουνισμός κατέρρευσε πριν από τρεις δεκαετίες, ο στόλος των MiG αποσύρθηκε το 2005 και η Αλβανία εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ το 2009.
«Νομίζαμε ότι είχαμε το καλύτερο στρατιωτικό αεροσκάφος τότε», θυμάται ο Guri Pashaj, μηχανικός που εργαζόταν στη βάση μεταξύ 1968 και 1990, αλλά σε ένα ταξίδι στο Μαρόκο ενώ σπούδαζε διεθνείς σχέσεις στη Ρώμη το 1995 είδε MiG-15 και MiG–17 που φυλάσσονταν σε ένα μουσείο.
Ο Adrian Shtuni, ειδικός εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας με έδρα την Ουάσιγκτον, είπε ότι η ανοικοδόμηση της βάσης ήταν θετικά νέα για την περιοχή.
«Η μετατροπή της βάσης της Kuçova σε μια αναπτυσσόμενη τακτική αεροπορική βάση του ΝΑΤΟ είναι καλά νέα για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Αλβανίας και της περιοχής των Βαλκανίων, σε πολύ ταραγμένους καιρούς όσον αφορά την ασφάλεια στην Ευρώπη», είπε ο Shtuni στο BIRN.
Σύμφωνα με τον ιστορικό Kastriot Dervishi, περίπου 2.000 κρατούμενοι – ανάμεσά τους και πολιτικοί κρατούμενοι – εργάστηκαν για την κατασκευή της αεροπορικής βάσης στις αρχές της δεκαετίας του 1950.
Το μυστικό ήταν πρωταρχικής σημασίας και οι πιλότοι και το προσωπικό υποστήριξης ήταν σε εγρήγορση ενάντια σε μια εχθρική επίθεση που ο Χότζα πάντα έβλεπε ως αναπόφευκτη.
Ερωτηθείς πόσα αεροπλάνα είχε κάποτε η βάση, ο ταξιτζής από την Kuçova, Αλί Χασάνι, ο οποίος κάποτε εργαζόταν ως οδηγός στη βάση, είπε στο BIRN: «Αυτά ήταν στρατιωτικά μυστικά».
«Είχαμε πολλούς εχθρούς, αλλά δεν μπορούσαμε να δούμε ποιοι ήταν οι εχθροί. Αυτοί μας έλεγαν έτσι και εμείς έπρεπε να παραμείνουμε σε εγρήγορση. Η ετοιμότητα νούμερο δύο σήμαινε να κοιμηθούμε στη βάση που ήταν και οι πιλότοι».
Ο Χασάνι θυμάται την Kuçova εκείνης της εποχής ως μια πόλη γεμάτη ζωή, με σπίτια όπου ζούσαν στρατιωτικοί και ναυτεργάτες.
«Οι πρώτοι πιλότοι ήρθαν όλοι από τη Ρωσία», είπε ο Muharrem Daja, κάτοικος της Kuçova, καθώς οι Αλβανοί πιλότοι ολοκλήρωσαν την εκπαίδευσή τους στη Σοβιετική Ένωση.
Ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα χαιρέτισε την απόφαση του ΝΑΤΟ να χρησιμοποιήσει τη βάση ως απόδειξη ότι η Αλβανία, παρά το μικρό της μέγεθος, δίνει «προστιθέμενη αξία στη συμμαχία».
Όταν ξεκίνησαν οι εργασίες στα τέλη Δεκεμβρίου, ο υπουργός Άμυνας Niko Peleshi είπε στα μέσα ενημέρωσης: «Η κατασκευή αυτής της βάσης στη χώρα μας είναι ένα σαφές μήνυμα που στάλθηκε σε άλλους παράγοντες με κακές προθέσεις στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων».
Το υπουργείο Άμυνας αναφέρει ότι η ανοικοδόμηση θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2023.
Ωστόσο, δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι.
Σύμφωνα με αναφορές τοπικών ΜΜΕ, κάτοικοι του χωριού Μοράβα στην περιοχή διαμαρτυρήθηκαν τον Δεκέμβριο για το ύψος της αποζημίωσης που πρόσφερε το υπουργείο Άμυνας για τα εδάφη και τα σπίτια τους.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα των τοπικών ΜΜΕ, 213 οικογένειες επηρεάστηκαν από το έργο και είπαν ότι αρνήθηκαν την αποζημίωση που προσφέρθηκε στο ποσό των 1.901 ευρώ ανά 1.000 τετραγωνικά μέτρα.
Πηγή: ertnews.gr
