Μια εντυπωσιακή και σπάνια σε παγκόσμιο επίπεδο ανακάλυψη έγινε σε σπήλαιο στην κοίτη του ποταμού Σαραντάπορου, στα σύνορα Ελλάδας και Αλβανίας. Ερευνητές αποκάλυψαν μια τεράστια αποικία από περισσότερες από 111.000 αράχνες, οι οποίες έχουν δημιουργήσει έναν γιγαντιαίο ιστό που εκτείνεται σε έκταση περίπου 106 τετραγωνικών μέτρων. Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Subterranean Biology και θεωρείται πως καταγράφει τον μεγαλύτερο ιστό αράχνης που έχει εντοπιστεί ποτέ.
Ο ιστός βρίσκεται σε μια μόνιμα σκοτεινή περιοχή του σπηλαίου και αποτελείται από χιλιάδες επιμέρους ιστούς σε σχήμα χωνιού, που μαζί σχηματίζουν μια ενιαία αποικία. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτό αποτελεί την πρώτη τεκμηριωμένη περίπτωση αποικιακής συμπεριφοράς σε δύο κοινά είδη αραχνών, κάτι ιδιαίτερα σπάνιο, καθώς τα περισσότερα είδη ζουν και κυνηγούν μεμονωμένα.
Επικεφαλής της έρευνας ήταν ο Ιστβάν Ουράκ, αναπληρωτής καθηγητής βιολογίας στο Sapientia Hungarian University of Transylvania στη Ρουμανία. Όπως δήλωσε, η εμπειρία της παρατήρησης της αποικίας προκάλεσε δέος και βαθύ θαυμασμό, ενώ υπογράμμισε πως τέτοια ευρήματα αποδεικνύουν ότι ο φυσικός κόσμος εξακολουθεί να μας κρύβει πολλές εκπλήξεις.
Το σπήλαιο όπου βρέθηκε η αποικία είναι γνωστό ως «σπήλαιο του Θείου» και έχει σχηματιστεί από θειικό οξύ που προέκυψε από την οξείδωση υδρόθειου στα υπόγεια ύδατα. Η είσοδος ανήκει στην ελληνική επικράτεια, ενώ τα βαθύτερα τμήματα του σπηλαίου βρίσκονται στην αλβανική πλευρά. Η αποικία είχε εντοπιστεί για πρώτη φορά το 2022 από Τσέχους σπηλαιολόγους, ενώ το 2024 πραγματοποιήθηκε η επιστημονική εξέταση των δειγμάτων που συνέλεξαν.
Οι αράχνες που ζουν στην αποικία ανήκουν στα είδη Tegenaria domestica, γνωστή και ως οικιακή αράχνη, και Prinerigone vagans. Τα δύο αυτά είδη τρέφονται κυρίως με μύγες που ζουν στη σπηλιά, οι οποίες με τη σειρά τους αναπτύσσονται σε βακτηριακά βιοφίλμ πλούσια σε θείο. Η ασυνήθιστη αυτή διατροφή έχει επηρεάσει σημαντικά το μικροβίωμα των αραχνών, κάνοντάς το λιγότερο ποικιλόμορφο σε σύγκριση με τα άτομα των ίδιων ειδών που ζουν εκτός σπηλαίου.
Τα μοριακά και γενετικά δεδομένα δείχνουν επίσης ότι οι αράχνες του σπηλαίου είναι εξελικτικά διαφοροποιημένες από τους συγγενείς τους στο περιβάλλον της επιφάνειας, κάτι που υποδηλώνει ότι έχουν προσαρμοστεί στις σκοτεινές, σταθερές και ιδιαίτερες συνθήκες του υπόγειου οικοσυστήματος. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η εξέλιξη της αποικίας αυτής μπορεί να βρίσκεται σε διαδικασία μακρόχρονης ανεξάρτητης προσαρμογής, προσφέροντας ένα ζωντανό παράδειγμα εξελικτικής διαφοροποίησης εντός ενός απομονωμένου περιβάλλοντος.
Πηγή: LiveScience