Γράφει ο Αντώνης Μπέζας
Η Μάχη της Μενίνας (17-18/8/1944) υπήρξε μια από τις σημαντικότερες και σκληρότερες που έδωσε η αντιστασιακή οργάνωση ΕΟΕΑ- ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα εναντίον των Γερμανών και των συνεργατών τους. Αναπτέρωσε το ηθικό των αγωνιστών της Αντίστασης σε ολόκληρη την Ελλάδα, διέσωσε την Παραμυθιά και την ευρύτερη περιοχή της από ολοσχερή καταστροφή αντεκδίκησης και στάθηκε η αρχή της αποχώρησης των Μουσουλμάνων Τσάμηδων από την Ήπειρο.
Είναι προφανές και ιστορικά απόλυτα τεκμηριωμένο (από μαρτυρίες και τα σχετικά γερμανικά αρχεία)ότι οι τοπικοί συνεργάτες του φασισμού και του ναζισμού (αρχικά των Ιταλών και στη συνέχεια των Γερμανών κατακτητών) εκείνη την περίοδο ήταν οι Μουσουλμάνοι Τσάμηδες της Θεσπρωτίας, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει πολιτική και στρατιωτική Διοίκηση με σκοπό την απόσπαση της Θεσπρωτίας και μέρους της Πρέβεζας από την ελληνική επικράτεια. Όταν λοιπόν πολιτικά πρόσωπα και αυτοδιοικητικοί αναφέρονται σε «ντόπιους συνεργάτες των κατακτητών» ας μη κρύβονται πίσω από τις λέξεις. Ούτε να παρουσιάζουν όπως τους «εξυπηρετεί» την Ιστορία. Εκτός αν δεν γνωρίζουν Ιστορία... Να αναφέρουν αυτούς που ήταν οι συνεργάτες τους, δηλαδή τους Μουσουλμάνους Τσάμηδες!!!
Όταν το 2009, ως υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, χρηματοδότησα μέσω της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσπρωτίας την ανακαίνιση του Μνημείου και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, δέχθηκα σφοδρότατη κριτική από συγκεκριμένα αθηναϊκά μέσα ενημέρωσης και κατηγορήθηκα για «εθνικιστικό παραλήρημα». Εγώ όμως δεν υποχώρησα γιατί δεν το έκανα για ψηφοθηρία αλλά για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Παρεμπιπτόντως, ο μετέπειτα (μετά το Σύλλογο Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης ΕΟΕΑ- ΕΔΕΣ) διοργανωτής του ετήσιου Μνημόσυνου Δήμος Σουλίου, δεν με καλεί στην εκδήλωση για να μη μου δίνεται το δικαίωμα να καταθέτω στεφάνι ως πρώην υπουργός και στεναχωρήσω κάποιους… (τακτική που συνεχίζεται ως σήμερα). Αυτό όμως δεν είναι το μείζον. Το αναφέρω για να δείξω ότι το μείζον είναι άλλο:
Η Μάχη της Μενίνας σημάδεψε τη νεότερη ιστορία της Θεσπρωτίας και της Ηπείρου και γενικά της Εθνικής Αντίστασης. Εκτός απ΄ όσα ανέφερα προηγουμένως, αποτελεί ταυτόχρονα βασικό πολιτικό και ιστορικό ντοκουμέντο (σε συνδυασμό με τη συμμετοχή ξένων μαχητών)της συνεργασίας των Μουσουλμάνων Τσάμηδων με τους κατακτητές και επομένως ισχυρό επιχείρημα για την απόκρουση των διεκδικήσεων της Αλβανικής πλευράς σε σχέση με το λεγόμενο «Τσάμικο ζήτημα». Δεν πρέπει λοιπόν ούτε ως εθιμοτυπική συγκέντρωση «γραφικών» να εορτάζεται, ούτε να αφεθεί η ανάμνησή της να ατονήσει και να παρακμάσει, ούτε να εμπλέκεται στις τοπικές κομματικές αντιθέσεις, ούτε να αποκοπούν από τη διοργάνωση οι απόγονοι των αγωνιστών. Να αφήσουμε στην άκρη τον ξύλινο πολιτικό λόγο και τις παρωχημένες ιδεολογικές αγκυλώσεις του παρελθόντος που δεν προσφέρουν τίποτα στη σημερινή συγκυρία. Η τωρινή Δημοτική Αρχή του Σουλίου, κατά τη γνώμη μου, έχει το βάρος και την ευκαιρία, όχι μόνο να συνεχίσει τη συγκεκριμένη εκδήλωση μνήμης αλλά να την αναβαθμίσει, να ολοκληρώσει την αναμόρφωση του χώρου και να προβάλλει την εθνική της αξία!!!
(Αντάρτες του 28ου Συντάγματος των ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ με Διοικητή τον Ταγματάρχη και μετέπειτα Στρατηγό Ευάγγελο Παπανίκα μάχωνται εναντίον των Γερμανών και των Μουσουλμάνων Τσάμηδων στη Μενίνα. Αιωνία τους η μνήμη!)